Strona:Życie płciowe i jego znaczenie.djvu/035

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.
III.
O rozplemianiu czyli płodzeniu.

„Rodźcie się i rozmnażajcie się i napełniajcie ziemię“. — Boskie to przykazanie jest zarazem kierującem prawem w całej przyrodzie. Bez takiego porządku świat nie mógłby się utrzymywać. Wszystko, co istnieje w przestrzeni, począwszy od słońca zapładzającego macierzyste łono ziemi i chmur deszczowych, poddaje się temu prawu. Uwydatnia się to szczególnie w świecie ożywionym, a mianowicie roślinnym i zwierzęcym, przez dążność do rozmnażania się. U człowieka jako też u wyżej uorganizowanych zwierząt dzieje się to zapomocą popędu płciowego.
W jaki sposób to się dzieje?
Otóż wiadomo, że rozróżniamy ryby z ikrą od ryb z mleczem. Ryby ikrzate są samiczki, mleczowate są samce. Ikrę tworzą malutkie kulki czyli pęcherzyki o klejowatej zawartości, tak zw. komórki zarodkowe.
Pęcherzyki te, jako przynależne samiczce nazywamy także jajkami. Każde jajko posiada w środku drobniutki gruzełek białkowatej żywej masy. Gruzełek ten, nazywany jąderkiem czyli zarodzią, jest tak mały, że dostrzedz go można tylko drobnowidem. Zaródź jest otoczona masą klejowatą komórki podobnie, jak np. żółtko. Mlecz samca ry-