Słownik etymologiczny języka polskiego/zbyt

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Brückner
Tytuł Słownik etymologiczny języka polskiego
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1927
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Indeks stron
Strona w Wikisłowniku Strona w Wikisłowniku

zbyt, nazbyt, zbytni, zbyteczny; zbytek, zbytkow(n)y; łączy dwa przeciwne znaczenia: cerk. izbyti, polskie zbyć (p. być), znaczy ‘pozbyć’ (»żywota zbył«, biblja), ‘wyzbyć się czego’; ale i co zbywa, t.j. ‘pozostaje’, więc w biblji zbytki ‘resztki’ (»ostatki«, Leopolita), zbyteczny ‘pozostały’; tak do dziś u Czechów; i przeciwnie: ‘co nad miarę (nad byt) bywa’, a więc »zbytność luxuria« (‘przepych’) r. 1500; a jest i trzecie zbyt: »na trzy zbyty«, ‘zawody, razy’, bo jest i zbyć = cerk. sŭbyti, co się zbyło, ‘stało’.