Słownik etymologiczny języka polskiego/wart

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Brückner
Tytuł Słownik etymologiczny języka polskiego
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1927
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

wart, ‘prąd’, rzeka Warta (Vurta w 10. wieku); wartki, wartkość; wartać i wartować, ‘przerzucać’, »wartać wrzecionem«; »mało się warta«, ‘obraca się, znajduje’: »ledwie ta trocha miedzi się już warta«, ‘krąży’; wartałka, ‘bąk, cyga’ (zabawka dzieci), i wartaczka (na wrzecionie, aby lepiej wartało); wartny, ‘wykrętny’; wartalec, wartogłów, wartogłowiec, wartołeb (ale »wartoman« nie istnieje; imię to osobowe podróżnika hiszpańskiego z 16. wieku); jest i wartas. P. wiercieć. Por. wertować.

wart, warty, wartość i wartościowy, ludowe wartować (»to nie wartuje«, albo »nie warta«, zamiast »nie warto«); z niem. wert; pożyczka to wyłącznie polska (od nas na Ruś przeszła), nawet Czesi jej nie znają. Niemieckie Wert toż co Würde, ‘godność’.