Słownik etymologiczny języka polskiego/trzem

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Brückner
Tytuł Słownik etymologiczny języka polskiego
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1927
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Indeks stron
Strona w Wikisłowniku Strona w Wikisłowniku

trzem, ‘sala’, ‘sień’; prasłowo, od 16. wieku zupełnie zapomniane; w psałterzach najobfitsze (w biblji go niema): »w trzemiech« (raz »w stremech«, myłką kopisty, »w trzemyech« w puławskim; s- byłoby słuszne, gdyby czrze- było pierwotne, jak np. w strzewik obok trzewik, z czrze-, ale trzem poszedł z *term-); cerk. trěm, ‘wieża’, rus. tierem, serb. trijem, ‘hala’; niema u Słowian zachodnich, prócz u nas; moderniści wprowadzili ruską postać słowa: terem, miasto prapolskiej, trzem (podobne ich żarty z witezami i gontynami!). Nie pożyczka to z grec. teremnon, ‘gmach’, lecz prasłowiańskie. W słownikach pod terem wypisują niesłychane znaczenia (»bezdroże, kąty, zarośla«, zamiast: ‘dom, dwór’). Ale terempela, ‘dziewczyna roztrzepana’, to odmianka do terepele (p.), trepele. A teremtetować zwykłe węg. zaklęcie od teremtette, ‘stworzenie’, u nas i bassama teremtete, dla większego szyku!