Słownik etymologiczny języka polskiego/szybki

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Brückner
Tytuł Słownik etymologiczny języka polskiego
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1927
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Indeks stron
Artykuł w Wikipedii Artykuł w Wikipedii
Strona w Wikisłowniku Strona w Wikisłowniku

szybki, szybkość; szybać się, ‘tłuc się, uwijać’; szybała, ‘szalbierz, (z ulubionym u nas przyrostkiem, jak grzymała, derdała): »kto szybałem i łgarzem«, »oszukanie albo szybalstwo«, r. 1610; szybienica (p. szubienica), szynąć (p.). Prasłowo; cerk. osziti, oszibati sę, ‘unikać’ (niby odszybnąć się); rus. szibat’, szibit’, szinut’, ‘rzucać’; cerk. oszib’, ‘ogon’, szibati, ‘siec (rózgami)’, szibało, ‘kij’; słowień. sziba, ‘rózga’; czes. szibati, ‘biczować’, szibati se, ‘kołysać się’ (stąd szybienica; rus. szibienica, ‘gdzie biją, przed wisielicą, t. j. szubienicą właściwą’); mnóstwo słów serbskich tych samych, od szib, ‘krzew’, sziba, ‘rózga’, począwszy, np. szibka, szibika i szibica. Szybki to samo co chybki; szynąć to samo co chynąć; nasza chyba (‘brak, myłka’, węg. hiba) to samo co rus. oszibka, chybić to samo co rus. oszibit’ sia. Znaczenie pierwotne: ‘chwiać’, lit. suboti, ‘kołysać’, ale jest i lit. supoti. z p, jak u nas szyp. Nasze szybować, ‘latać’, p. chyba.