Słownik etymologiczny języka polskiego/rzygać

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Brückner
Tytuł Słownik etymologiczny języka polskiego
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1927
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

rzygać, jak i czeskie rzihati, zamiast *rygać, cerk. rygati, rus. rygat’ (u nas: »jechać do Rygi«, ‘rzygać’), ale taka wymiana nierzadka (odwrotną por. pod ryść). Prasłowo; grec. ereugō (z przedsuwką e-), o ‘wypluwaniu’ i ‘czkawce’, erygē, ‘wymioty’, ēryge, ‘ryczał’; łac. ructare i ructus, o ‘odbijaniu się’, erūgere, ‘blwać’, rūminare, ‘przeżuwać’ (stąd u nas w 17. i 18. wieku ruminować, ‘przetrawiać w głowie, rozważać, roztrząsać’). Litewskie riaugmi i rūgiu, ‘odbija mi się’; pień ten przeszedł tu na oznaczanie ‘kwasu’: prus. rugtan dadan, ‘kwaśne mleko’, lit. ruksztas, ‘kwaśny’, rūgys i rūksznis albo rūksznus, o ‘człowieku w kwaśnym humorze’, rugti, ‘kwaśnieć’ i ‘kisnąć’, raugas, ‘kwas’, rugsztine, ‘kwasek’. Pień urobiony od pierwotnego ru-, dla ‘rycia, ryku’. U nas w 17. wieku rzygulec, o ‘pasorzytach’; »kwaśne rzyganie«, ‘odbijanie’.