Słownik etymologiczny języka polskiego/pondiweni

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Brückner
Tytuł Słownik etymologiczny języka polskiego
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1927
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

pondiweni, pondipary, w 17. wieku, o ‘stroju pań’, u Potockiego i i. Łącznowolski we Zwierciedle z r. 1682 wylicza je: kawalerki, kapoty, westy, mantolety; rejteroki, piekarnie, manty i kolety; kopertyny abo pondelaris daje krawiec przy sukni nie złocistej, pandywenis dla złocistej. W Consilium medicum z r. 1703: »niemasz teraz palatynki, ni sztynkierki, ni szmacinki; manty zwane szamerlany, kamizele, robdeszany, kawalerki i z westami, i hazuczki z korszetami, także z rogów sznurówkami, szarpy zwane sperpentalio, reyteroki z kopertynami, pandiwenis, ponderaty... głowy fontaziami, kornetami, batalniami, kwefy i bawoletami, i ze włosów garsetami, także z koron beginami z dziwnemi angażantami...« i t. d. Przytacza się to na dowód, jak już w 17. wieku powódź słów włoskich, niemieckich, francuskich, zalała ubieralnie. Tak samo zalały je nazwy kolorów; z tego samego źródła (Consilium medicum z r. 1703): kolor ponso (dziś ponsowy, pąsowy, franc. ponceau z łac. penicillus, o ‘maku czerwonym’) i amorant (amarant, franc. nazwa, z grec.), aurora, kafe, blamorant (t. j. franc. bleu-mourant, dziś po niem. blumerant, ‘modry’), dyszer i gryalinowy (włos. gridellino, ‘liljowy jak len’; gryglinowy u spółczesnego Jabłonowskiego, franc. gris-de-lin)«; por. seledyn.