Słownik etymologiczny języka polskiego/plesz

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Brückner
Tytuł Słownik etymologiczny języka polskiego
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1927
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

plesz, ‘tonzura księża’, przezywana w 17. wieku koroną (cerk. plěsz, plěsziw, ‘łysy’), do tego zgrubiałe, jak i w czeskiem, plecha, plechowacz, pogardliwie o ‘księdzu’; pleśń, od koloru nazwana, w cerk. ‘mól’, u innych Słowian jak u nas; pleśniwy, o sierści, maści końskiej (wyborowej), pleśnieć (o rzeczach); prasłowo, przynajmniej co do pnia: peles, ‘siwy’ (brak go u nas) i plěs-. Tak samo w lit., pelēsiai i pelējai, ‘pleśń’, pelēti, ‘pleśnieć’, i plēkti, ‘pleśnieć’, stąd nazwa ‘myszy’, pelē; pałszas (p. płowy), ‘siwy’, prus. poalis, ‘gołąb’. Tu łac. pallēre, ‘blednieć’, pallidus, ‘blady’; nazwy grec. i łac. ‘gołębia’: peleja(s) i palumbes; ind. palita-, ‘siwy’, grec. polios, ‘siwy’. Inni łączą nazwę plesza, ‘łysiny’(i w lesie, nietylko na głowie), z lit. plikas, ‘łysy’, i plynas, ‘bezdrzewny, wolny, równy’, pleinē, ‘równina’. Por. płowy.