Słownik etymologiczny języka polskiego/kruchy

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Brückner
Tytuł Słownik etymologiczny języka polskiego
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1927
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Indeks stron
Strona w Wikisłowniku Strona w Wikisłowniku

kruchy, kruszyć, kruszki, okruch; »sól w kruchach«, czyli w ‘kawałach’, kruch lodu czy stali; krusz, ‘grudka soli’ (w karze sądowej dawnej); kruszec albo kruszczyna, ‘metal’; kruszeć, ‘stawać się kruchym’; kruszyna, ‘odrobina’, ale i nazwa ‘szakłaku’; kruchki i krufki, pisane kruwki (por. krechki i krewki), ‘kruchy’, kruchość i kruchkość. U Serbów i Chorwatów kruch, ‘chleb’. We złożeniu z s- już w języku cerk. przeniesione na moralne skruszenije, nasze skruszony i skrucha (jak w czes.; niem. Zerknirschung). Lit. krusza, ‘grad’, kr(i)uszti, ‘roztłukiwać’, kriauszyti, ‘ubijać’; litew. au = naszemu u, litew. u = naszej półgłosce twardej (ŭ), oniemiałej w krszyć, krszyna, istniejącej w krechki; ze krszyna powstaje i krzyna, krzynka. Jest u nas i zakryszka, zakryszyć, jak i w małoruskiem.