Słownik etymologiczny języka polskiego/kolak

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Brückner
Tytuł Słownik etymologiczny języka polskiego
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1927
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

kolak, kolec (przeważnie w liczbie mnogiej używane: kolce), kolczaty, kolczasty, kolczysty, wszystko poszło od kłóć, kolę, kolący. Tu przyczepiono i kolkę, ‘kłócie w boku’, wyraz lekarski z łac. colica (a to z grec. kōlikē nosos, ‘choroba członowa’), franc. colique, niem. Kolik. Kłóć znaczy niem. stechen, co było zarazem oznaczeniem ‘turnieju’, i stąd poszły czeskie, a za niemi nasze dawne nazwy ‘turnieju’: kolba i kolcza (gra), jeszcze w 16. wieku ogólne (np. u Górnickiego, Bielskiego i i; u Reja: »na kolbę pokuszasz«; »w gończej albo w kolczej albo w turnieju«). Z tą (zapomnianą) kolbą nic nie ma spólnego dzisiejsza kolba u strzelby, w laboratorjach, z niem. Kolben (rodz. męsk.). Pozorny rozkaźnik od kolę w złożeniach: kolibyk (‘rzeźnik’), koliweszka (pogardliwe). Niem. Kolbe ‘pałka’, stąd nazwa starorus. kołbjagów, w 10.—12. wieku.