Słownik etymologiczny języka polskiego/gon
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
| Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
| Data wyd. | 1927 |
| Miejsce wyd. | Kraków |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
gon, gonić, gonitwa, gonny (‘którego na posyłki gonią’, »gonna Masia« u Reja), częstotliwe ganiać. Nader liczne złożenia: ogon (czem się koń ogania); zagon, ‘niwa’; wygon, ‘droga, którą bydło gonią’; zgon, dozgonny (pierwotnie od połowu ryb, jakie do zgonnej, ‘ostatniej’, toni pędzą; miesza się u nas ze skonem poniekąd); czasowników: wygonić, wyganiać (wyganiacz, poganiacz, zaganiacz, naganiacz) itd. wyliczać nie trzeba, Lit. ganyti, ‘paść bydło’, ale iszganyti nietylko ‘wypaść’, lecz i — wedle ruskiego spasať, spasitel, ‘zbawiciel’ — ‘zbawić’, iszganytojis, ‘zbawiciel’; grec. fonos, ‘zabójstwo’, indyj. ghana-, ‘pałka’. Goniec, gońca, gończy, goniwać, używa się o ‘posłańcach’, o ‘psach’, o ‘turniejach’ (»zbroja gończa«); gon przeważnie o ‘polowaniu’ (myśliwe, psie, sokole gony), ale i »gon(o) roli«; dalej goniacz, gonicha, goniciel; goniony, nazwa tańca w 16. i 17. wieku; »gońba ostra«, ‘zapasy w szrankach’; złożenia: goniwiatr i i.
