Słownik etymologiczny języka polskiego/gardzić
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
| Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
| Data wyd. | 1927 |
| Miejsce wyd. | Kraków |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
 Strona w Wikisłowniku
| |
gardzić, od gardy, zastąpionego od 16. w. przez hardy (p.), ‘pyszny’ (o ‘bydle, co w paszy przebiera’, do dziś po narzeczach), pogarda, pogardliwy, wzgarda, wzgardzić; dawne, w 15. wieku nieraz zapisane, gardzina, ‘bohater’, czes. hrdina; już w cerkiewnem zapowiada się ogólne w nowszych językach przejście od ‘dumnego’ do ‘gardzącego, brzydzącego się’ (u Serbów i Słowieńców grd wręcz ‘brzydki’), ale nie odwrotnie, więc nie pierwotne ‘brzydota’, lecz przeciwnie: ‘wyniosły, dumny’, cerk. grd, rus. gordyj, gordit’ sia, ‘chełpić się’. W Ezopie 1510 roku; »kto gardy, jada chleb twardy«, o ‘wybrednym’. Pień może ten sam, co w garb o ‘wyniosłości’; części ciała od przyrody nieraz nazywano, więc prusk. garbis, ‘góra’, pierwotne, i tu się nadaje; przyrostki byłyby -b i -d do gŭr-; por. góra.
