Słownik etymologiczny języka polskiego/bawić

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Brückner
Tytuł Słownik etymologiczny języka polskiego
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1927
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Indeks stron
Strona w Wikisłowniku Strona w Wikisłowniku

bawić od *bawa, zabawa, a to od być (jak sława od słyć); ‘bywać, przebywać’, w złożeniach ma znaczenie przechodnie: »nabawić kogo czego« (por. nabyć co); »pozbawić kogo czego« (porównaj: zbyć się czego); wybawić, wybyć; zbawić, zbawienny (zamiast zbawny, do zbawienie), zbawiciel, zbawca; zabawić, ‘bywać’; zabawiać się czem, ‘zabywać się czem’, ‘zajmywać, trudzić się czem’; zabawny, ‘zajęty’; »żywot zabawiony«, ‘zatrudniony’ (częste u Reja), »zabawiać się domem«, ‘oddawać się gospodarstwu domowemu’, zabawca, o ‘psie, co ślad stracił’. Od zajęcia, zatrudnienia, przeszkody, przeszło na zajmujące, wesołe spędzanie czasu: zabawa, zabawny (aż do ‘śmieszny’), i samo bawić się, nabrały tego odcienia wesołości, słowu pierwotnie zupełnie obcego. Podobnie rus. i czes. zabawa (polonizmy). Urobienia: bawidło, bawidełko; bawialnia (od bawialny pokój, wedle gotowalnia, pralnia), w 19. w. Brak w litew.; ind. bhāwajāti, ‘wywodzi, ożywia’.