Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów/Mahomet

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Stanisław Piekarski
Tytuł Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów
Wydawca M. Arct
Data wyd. 1930
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Inne M – wykaz haseł
M – całość
Indeks stron

Mahomet (Mohammed, Muhammed), twórca systemu religijno-politycznego, zwanego islamem. Urodził się ok. r. 570 w Mecce jako syn Abdallaha a wnuk Abd-al-Muttaliba z arabskiego plemienia Kuraiszytów. W 40 roku życia wystąpił jako prorok, głosząc o sobie, że jest reformatorem, który przywraca prawdziwą, czystą religję, objawioną przez Boga Abrahamowi a skażoną przez żydów i chrześcijan. Zadziwiającą szybkość, z jaką szerzyła się jego nauka, tłumaczy stan ówczesnej Arabji pod względem religijnym. Dawny kult gwiazd, kamieni i drzew, któremu hołdowały plemiona arabskie, posiadał za mało treści, aby mógł przeszkodzić wdzieraniu się wpływów religijnych ludów sąsiednich, Persów i Chaldejczyków oraz przebywających w Arabji żydów i chrześcijan. Mahometowi udało się przez bezwzględność, wytrwałość i dar wymowy a szczególnie przez pomyślne wy-prawy wojenne zjednoczyć te różnorodne elementy i zdobyć dla swej nauki jeszcze za swego życia całą Arabję.
Co w religji Mahometa jest rezultatem obcych wpływów a co jego własnym pomysłem, trudno obecnie stwierdzić. Że Mahomet owoce własnych rozmyślań uważał i głosił jako objawienie, tłumaczy się tem, że był naturą nerwową, histeryczną, skłonną do halucynacyj. To, co w czasie swych wizyj słyszał, dyktował swoim pisarzom (sam był analfabetą) a uczniowie uczyli się tego napamięć. Zestawienie tych nauk i objawień, dokonane po śmierci Mahometa, nazywa się Koranem (ob.).
Położenie pierwszych jego wyznawców w Mecce, którymi byli członkowie jego familji, późniejsi kalifowie Abu Bekr, Ali, Otman i in., było tak trudne, że Mahomet doradził im emigrację do Abisynji. On sam, ogłoszony banitą, był przez dwa lata (617 — 619) w ciągiem niebezpieczeństwie życia, dopóki jego przyjaciele w Mecce nie zdołali przeprowadzić odwołania jego banicji. Tymczasem liczba jego wyznawców ciągle wzrastała, zwłaszcza między mieszkańcami Medyny, którzy skłonili Mahometa do ucieczki z Mekki w r. 622. Ucieczka ta, hedżra albo hedira, jest faktem, od którego mahometanie liczą początek swojej ery.
Przybywszy do Medyny, Mahomet, chcąc sobie zjednać tamtejszych żydów, nadał im różne przywileje i koncesje, które jednak, zawiódłszy się na ich poparciu, wkrótce cofnął i był aż do śmierci zapamiętałym wrogiem żydostwa. Zorganizował w Medynie gminę swoich wyznawców i nadał jej prawa, które zmieniły jego dotychczasowy stosunek do mieszkańców Mekki i innych niewiernych. Odtąd miano ich nawracać nie słowem, ale mieczem. Rozpoczął też szereg wypraw wojennych, nie różniących się od zwykłych u Arabów wypraw rabunkowych (razzia). W jednej z takich wypraw, podjętej przeciw karawanie mekkańskiej, pobił na czele swoich wiernych z Medyny wojsko Mekki i wziął wielu jeńców, za których otrzymał wysoki okup. To zwycięstwo zjednało mu wielu zwolenników pośród chciwych łupu plemion arabskich. Przy ich pomocy prowadził dalej walki z plemionami żydowskiemi, zamieszkałem! w Arabji, i z plemieniem Kuraiszytów, z którego sam pochodził. Walki te doprowadziły Mekkę do ustępstw i zawarcia pokoju z Mahometem, który w szóstym roku hedżry ogłosił pielgrzymkę do Mekki. Po nieudałej wyprawie Mahometa do Syrji Mekka złamała pokój z nim zawarty i została za to ukarana. Mahomet zdobył ją i objął w posiadanie islamu. Powróciwszy do Medyny, wysłał posłów do władców Persji, Bizancjum, Abisynji i przyjmował poselstwo różnych plemion, składających mu hołdy. W dziesiątym roku hedżry odbył ostatnią pielgrzymkę do Mekki i wygłosił wobec zgromadzonych tam pielgrzymów najważniejsze swoje prawa i nauki. Ceremonje, odbywane przy tej pielgrzymce, są odtąd normą dla pielgrzymek wiernych islamu. Mahomet wrócił do Medyny i w trzy miesiące potem, 8 czerwca 932 r., umarł. Został pochowany w mieszkaniu, w którem umarł a mieszkanie to objęto budową rozszerzonego w tym celu meczetu. O nauce Mahometa ob. Islam.

(Lit. Sprenger: Das Leben und die Lehre des Mohammed 1861 — 65. Nöldeke: Das Leben Mohammeds. 1863. Grimm: Mohammed, Münster 1895. Delaporte: Vie de Mahomet d‘apres le Coran, Paris 1874. Muir: The life of Mahomet, London 1894. D. S. Margoliouthe. Mohammed and the Rise of Islam. 1905).


Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Stanisław Piekarski.