Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów/Indeks książek zakazanych

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Stanisław Piekarski
Tytuł Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów
Wydawca M. Arct
Data wyd. 1930
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Inne I – wykaz haseł
I – całość
Indeks stron

Indeks książek zakazanych, spis książek uznanych przez Kościół katolicki za szkodliwe i zabronione wiernym. Pierwszy indeks ogłosił papież Paweł IV w r. 1557. Sobór trydencki powierzył w r. 1562 sprawę indeksu osobnej komisji, która swoje prace przedstawiła papieżowi do decycji. Pius IV w r. 1564 zatwierdził w konstytucji „Dominici gregis“ zasady soboru co do cenzury książek i ogłosił indeks, zwany trydenckim, podzielony na trzy części: w pierwszej wyliczono pisarzy, których wszystkie dzieła są zabronione, w drugiej poszczególne dzieła zakazane, w trzeciej dzieła zakazane, wydane anonimowo lub pod pseudonimem. Pius V utworzył w r. 1571 osobną kongregację kardynalską, zwaną kongregacją indeksu. Papież Aleksander VII w r. 1665 kazał ułożyć indeks alfabetycznie, usuwając podział na trzy części. Sposób postępowania dla kongregacji indeksu określił Benedykt XIV w konstytucji „Sollicita ac provida“ w r. 1753, a reguły, jakich należy się trzymać przy ocenie książek wydał Leon XIII w konstytucji „Ófficiorum ac munerum“ z r. 1897. Benedykt XV w r. 1917 zniósł kongregację indeksu a jej zakres działania przeniósł na kongregację św. Officjum, której przewodniczy sam papież.

W Polsce indeks książek zakazanych w myśl uchwał soboru trydenckiego z r. 1562 pojawił się dopiero w r. 1603 w Krakowie i w ciągu lat 15 doczekał się trzech wydań. Niektóre edycje rzymskie od r. 1704 począwszy obejmowały także pisarzów polskich.


Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Stanisław Piekarski.