Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów/Herezja

	<<< Dane tekstu >>>
Autor	Stanisław Piekarski
Tytuł	Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów
Wydawca	M. Arct
Data wyd.	1930
Miejsce wyd.	Warszawa
Źródło	Skany na Commons
Inne	H – wykaz haseł; H – całość
	Indeks stron

›››

[163]

Herezja. Po grecku „hairesis“ znaczy: wybór, przedmiot wyboru, zapatrywanie, które się podziela, wspólnota, do której się należy, dobrowolnie obrana doktryna lub sekta.
W Nowym Testamencie a mianowicie w listach św. Pawła (1. Kor. XI, 19, Gal. V. 20) i w drugim liście św. Piotra (II. 1) znajdujemy wyraz grecki hairesis, w tłumaczeniu łacińskiem haeresis (w przekładzie polskim „kacerstwo“), użyty w znaczeniu błędnej nauki a greccy komentatorowie Pisma św. nie czynię, różnicy pomiędzy „hairesis“ a „schisma“. Rozróżnienie tych dwu pojęć poczyna się od św. Augustyna, który nazywa herezję „zastarzałą schizmą“.
Według nauki Kościoła katolickiego (can. 1325 § 2 kodeksu prawa kanonicznego) heretykiem nazywa się ten, „kto przyjąwszy chrzest i zatrzymując nazwę chrześcijanina, uporczywie zaprzecza jednej z prawd, w które wierzyć należy wiarą boską i katolicką“. Kto wiary chrześcijańskiej całkowicie odstępuje, nazywa się apostatą a kto wzbrania się podlegać papieżowi i być w łączności z podległemi mu członkami Kościoła, nazywa się schizmatykiem.
Od XII wieku poczęto w Niemczech herezję nazywać „kacerstwem“ (Ketzerei) a heretyków kacerzami.

Kościół katolicki rozróżnia herezję formalną od materjalnej, a mianowicie heretykami formalnymi są ci, którzy świadomie trwają w błędnej nauce i ci podlegają karom kościelnym (ob. Interdykt). Heretykami materjalnymi zaś nazywa Kościół tych, którzy wprawdzie wyznają błędną naukę, lecz z powodu „nieprzezwyciężonej nieświadomości“ (ignorantia invincibilis) są przekonani, że dobrze wierzą. Ci są przez Kościół tolerowani. Obcowanie z heretykami było dawniej katolikom zakazane pod każdym względem. Obecnie ogólny zwyczaj pozwala przestawać z heretykami w sprawach świeckich a zakaz obcowania (komunikacji) trwa tylko w sprawach religijnych (communicatio in sacris). A mianowicie nie wolno ani heretyków dopuszczać do uczestniczenia w rzeczach świętych (sakramentach i obrzędach), ani też nie wolno katolikom brać czynnego udziału w obrzędach religijnych heretyków.

[164]

Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Stanisław Piekarski.