Myśli nieoportunistyczne/V

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Jan Niecisław Baudouin de Courtenay
Tytuł Myśli nieoportunistyczne
Podtytuł Nastrojowość, impresjonizm
Wydawca Księgarnia Gebethnera i Sp.
Data wyd. 1898
Druk Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Inne Cały tekst
Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Indeks stron
V.

15. »Nastrojowość« dekadentów, rozstrojowców, impresjonistów, delirantów i innych zwiastunów »nowej ery« w twórczości artystycznej jest tylko dalszym ciągiem i nową odmianą, a często tylko karykaturą, mistycyzmu, wizjonerstwa i romantyzmu.

16. Apoteoza »nastrojowości« stoi na równi z oddawaniem czci pasjonatom, kapryśnikom i wogóle ludziom, nie znającym — ani dla swoich sądów, ani też dla swoich działań — innego kryterjum, jak tylko popęd chwilowy i przemijające usposobienie.

17. Społeczeństwo polskie jest gruntem nadzwyczaj pódatnym do rozkwitu »nastrojowości« w sztuce. Przecież żadne chyba społeczeństwo tak łatwo się nie rozpala i nie powoduje się kaprysem i nieuzasadnionem widzimisię. Kiedy jest właściwie bardzo dobrze, kiedy są wszelkie dane do pomyślnego rozwoju życia narodowego, wrzeszczy się zajadle, że »gorzej być nie może«. Łaskawy zaś uśmiech grzecznego dygnitarza wprawia w zachwyt cielęcy i wzbudza jak najdalej sięgające nadzieje. Jak tam »nastrój« krwiożerczy i złowrogi, tak tu znowu »nastrój« dziwnie optymistyczny dadzą się objaśnić jedynie chyba tylko słabo funkcjonującym mózgiem.

18. Rozwarta przed impresjonistami politycznymi przepaść bezdenna nęci ich ku sobie z tak niepokonaną siłą i sprawia im tak potężny zawrót głowy, że, zamknąwszy oczy na wszystko, rzucają się w nią na oślep i gubią całą przyszłość narodu. Pereat mundus, fiat stultitia!

19. Pewnik »filozofji polskiej«: tańczę, więc jestem.

∗             ∗


Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Jan Niecisław Baudouin de Courtenay.