Granice opodatkowania/Część II/I
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Granice opodatkowania |
| Wydawca | Towarzystwo Ekonomiczne w Krakowie |
| Data wyd. | 1936 |
| Druk | W. L. Anczyc i Spółka |
| Miejsce wyd. | Kraków |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Cała część II Cały tekst |
| Indeks stron | |
Dzięki pracom Landaua i Kaleckiego, możemy zdać sobie sprawę ze zmian, jakie wykazał dochód społeczny w Polsce w latach 1927 — 1934, oraz oszacować jego absolutną wysokość. Punktem wyjścia dla ułożenia tablicy I-ej był szacunek dochodu społecznego w Polsce za rok 1929, oraz wskaźnik zmian dochodu społecznego, jako też sposób obliczania tego wskaźnika, opracowany wspólnie przez Landaua i Kaleckiego. Tablica ta pozatem opiera się na założeniu, że stosunek dochodu łącznego do dochodu, przechodzącego przez rynek, pozostawał w tych latach niezmieniony.
| ROK | DOCHÓD W MILIARD. ZŁOT. | WSKAŹNIK DOCHODU 1928 — 100 | |
| łączny | przechodzący przez rynek | ||
| 1927 | 23.3 | 16.0 | 91.2 |
| 1928 | 25.5 | 17.5 | 100.0 |
| 1929 | 26.0 | 17.8 | 102.0 |
| 1930 | 24.6 | 16.9 | 96.4 |
| 1931 | 22.6 | 15.5 | 88.7 |
| 1932 | 20.5 | 14.1 | 80.3 |
| 1933 | 19.8 | 13.6 | 77.6 |
| 1934 | 20.1 | 13.8 | 79.0 |
Jak widzimy z tablicy I, lata kryzysu odbiły się dotkliwie na wysokości dochodu społecznego w Polsce, przy czym zauważyć się daje, że najgorszy pod tym względem był rok 1933, kiedy dochód społeczny w Polsce wyniósł zaledwie 77.6% tego, co wynosił w 1928. Lekka poprawa następuje w roku 1934.
Zaznaczyć przytem należy, że podany tutaj szacunek wysokości dochodu społecznego oraz jego wskaźnik odnoszą się nie do jego nominalnej wartości, lecz do jego wartości realnej, to znaczy wyrażony on jest w sile kupna złotych z r. 1928.
Rozwój dochodu społecznego w Polsce, tak jak przedstawiony powyżej, nie dawałby pełnego obrazu sytuacji, gdybyśmy nie uwzględnili równolegle zmian, jakie w przeciągu lat 1927 — 1934 zaszły w przyroście ludności w Polsce. Tablica I podaje bowiem tylko dochód społeczny globalny, musimy go teraz przeliczyć na głowę ludności.
Tablica II podaje ilość mieszkańców w Polsce w latach 1927 — 1934, oraz wskaźnik zmian w tej ilości.
| ROK | LUDNOŚĆ w milionach |
WSKAŹNIK LUDNOŚCI 1928 — 100 |
| 1927 | 30.3 | 98.7 |
| 1928 | 30.7 | 100.0 |
| 1929 | 31.1 | 101.3 |
| 1930 | 31.5 | 102.6 |
| 1931 | 31.9 | 103.9 |
| 1932 | 32.4 | 105.5 |
| 1933 | 32.8 | 106.8 |
| 1934 | 33.2 | 108.1 |
W okresie tym, jak się okazuje, ludność Polski wzrosła o blisko trzy miliony, przy równoczesnym spadku globalnego dochodu społecznego. Jakie rezultaty te dwa fakty miały dla zmian w wysokości dochodu społecznego na głowę ludności w Polsce w latach 1927 — 1934 wskazuje tablica III.
| ROK | DOCHÓD NA GŁOWĘ W ZŁOTYCH |
WSKAŹNIK DOCHODU NA GŁOWĘ 1928 — 100 | |
| łączny | przechodz. przez rynek | ||
| 1927 | 769 | 528 | 92.4 |
| 1928 | 831 | 570 | 100.0 |
| 1929 | 836 | 572 | 100.7 |
| 1930 | 781 | 537 | 94.0 |
| 1931 | 708 | 486 | 85.4 |
| 1932 | 633 | 435 | 76.1 |
| 1933 | 604 | 415 | 72.7 |
| 1934 | 605 | 416 | 73.1 |
Jak oczywiście było do przewidzenia, spadek przeciętnego dochodu społecznego, przypadającego na jednego mieszkańca Polski, musiał być dzięki przyrostowi ludności znacznie dotkliwszy od spadku globalnego dochodu społecznego i wyniósł on dla roku 1933 aż 27.3% przy spadku dochodu globalnego 22.4%. Poprawa, jaka zaznaczyła się w roku 1934, jest również dużo słabsza z punktu widzenia dochodu przeciętnego na głowę ludności, niż z punktu widzenia dochodu globalnego.
