Góra Chełmska/Przedmowa

	<<< Dane tekstu >>>
Autor	Norbert Bonczyk, Wincenty Ogrodziński (oprac.)
Tytuł	Góra Chełmska
Wydawca	Instytut Śląski
Data wyd.	1938
Druk	Drukarnia Dziedzictwa w Cieszynie
Miejsce wyd.	Katowice
Źródło	Skany na Commons
Inne	Pobierz jako: EPUB • PDF • MOBI ; Cały tekst; Pobierz jako: EPUB • PDF • MOBI
	Indeks stron

›››

PRZEDMOWA

Po półtorarocznej przerwie ukazuje się drugi tom Pism poetyckich Bonczyka, zawierający nader rzadką już Górę Chełmską. Wydanie tekstu tego poematu nie przysparzało zbyt wielu trudności; pierwodruk książkowy z roku 1886 nie obfituje bynajmniej w miejsca wymagające poprawek. Poza przystosowaniem ortografii do norm dziś obowiązujących, poza uzupełnieniem braków w interpunkcji, w kilku zaledwie miejscach trzeba było wprowadzić poprawki, gdyż niewątpliwie mamy w nich do czynienia z myłkami druku i niedopatrzeniem korekty przez Bonczyka. Wszystko to uwydatniono w Odmianach tekstu.

Z miejsc tych usprawiedliwić tu należy: poprawę nazwiska: Rychlawski na Rychłowski (II, 130), jak naprawdę brzmiało i jak jest w rozprawce ks. Weltzla; domiewają (II, 395) i domiewa (IV, 394) na: domniewają i domniewa; skóro (VI, 73) na: skoro, bo tak brzmi to słowo gdzie indziej w poemacie i wreszcie: raj (VI, 60) na: jar, bo tego wymaga sens. Inne poprawki są zrozumiałe bez wyjaśnień.
Przy zmianie pisowni trzymano się zasady, wyrażonej w Przedmowie do wydania Starego Kościoła Miechowskiego na str. IX tj. zwracano uwagę na rytmikę, zabarwienie narzeczowe lub charakterystyczne dla Bonczyka właściwości, pozostawiając w tekście oboczności, a nawet czasami kaprysy ortograficzne autora, ale ujednostajniając pisownię rzeczowników pożyczonych z języków obcych na: —ia i —ja tam, gdzie rytmika wymagała liczenia końcówki dwuzgłoskowo, czyli pisząc je przez: —ija, —yja, a w dopełniaczu: —ii wzgl. —yi. Skutkiem tego mimo wprowadzenia nowej ortografii różnice między pisownią tekstu Starego Kościoła Miechowskiego a Góry Chełmskiej w moim wydaniu są niewielkie.
[X] Objaśnienia wyszły przeważnie spod pióra Wincentego Ogrodzińskiego; ks. dr Emil Szramek dał krótkie życiorysy duchowieństwa świeckiego, filarów ojczyzny w pieśni II, uwagi o kaplicach kalwaryjskich i niektóre wyjaśnienia geograficzne, historyczne i liturgiczne.
Wstęp (przez W. Ogrodzińskiego) odbiega od czysto literackiego typu takich opracowań, dając przewagę pierwiastkowi wyjaśniającemu rzeczywistość nie tylko mało znanego pod tym względem Śląska, lecz także „kraju poety“, do którego trzeba pójść, aby go należycie zrozumieć.

Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronach autorów: Norbert Bonczyk, Wincenty Ogrodziński.