Encyklopedyja powszechna (1859)/Alvar
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Encyklopedyja powszechna |
Tom | Tom I |
Rozdział | Alvar |
Wydawca | S. Orgelbrand |
Data wyd. | 1859 |
Miejsce wyd. | Warszawa |
Źródło | Skany na Commons |
Indeks stron |
Alvar (właściwie Ahares, Aharus Emmanuel), uczony filolog, urodził się na wyspie Maderze roku 1526. Wstąpił do zakonu Jezuitów, był następnie rektorem kollegijum w Koimbrze i Eworze, oraz domu professów w Lizbonie. Umarł w Eworze dnia 30 Grudnia 1582 roku. Imię jego stało się głośném i powszechnie znanem przez grammatykę języka łacińskiego p. n.: De institutione grammatica libri III, Dilingae 1574 roku wydaną, w mnogich wydaniach po rozmaitych krajach powtarzaną. Filologowie nieodinawiają rzetelnych zalet tej grammatyce, do której Alwar czerpał przykłady ze starożytnych klassycznych pisarzy. Grammatyka ta w szkołach jezuickich w Polsce zaprowadzona, znajdowała przeciwników, którzy jej trudność do zrozumienia i uczenia, oraz rozwlekłość, zarzucali. Było jednakże więcej jej zwolenników do tego stopnia, że wyrażenie: „On się z alwara uczył,“ znaczyło toż samo co tęgi lacinnik. Pijarzy odrzucili Ahara, i z nowo ułożonej grammatyki uczyli języka łacińskiego. Ko-medyjo pisarz Franciszek Zabłocki z czasów Stanisława Augusta, już wyszydzał jezuicką grammatykę. „Sama tylko z Alvara nabyta łacina, nie uczyni dobrego dla ojczyzny syna.“ (Komedja Zabobonnik).