Encyklopedyja powszechna (1859)/Aecyjusz i Aecyjanie
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Encyklopedyja powszechna |
| Tom | Tom I |
| Rozdział | Aecyjusz i Aecyjanie |
| Wydawca | S. Orgelbrand |
| Data wyd. | 1859 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Aecyjusz i Aecyjanie[1]. Urodzony w Celesyryi, Aecyjusz był naprzód kotlarzem lub złotnikiem, później lekarzem, wreszcie, pod aryjańskiemi mistrzami, poświęcił się teologii, i odznaczył się w niej przebiegłością sofistyczną. Aryjań-ski patryjarcha Antyjochii Leoncyjusz, r. 350 mianował go dyjakonem swego kościoła; ale cesarz Konstancyjusz, chociaż sam aryjanin, wygnał go, jako obwinionego o ateizm. Odtąd Aecyjusz mieszkał w Alexandryi i został naczelnikiem sekty ścisłych Aryjanów czyli Anomejczyków, tak nazwanych od głównego ich dogmatu, że syn jest nierówny ojcu (anomojos). Zwano ich także Eunomijanami, od Eunomijusza, który był niejaki czas biskupem Cyzyku i uczniem Aecyjusza. Mianowali się także Heterouzyjanami, ponieważ twierdzili, że syn innej jest istoty od ojca; oraz Exoukoncyjanami, bo nauczali, że syn stworzony został z niczego. Sofizmata których używali Aecyjanie, dowodząc, że syn jest młodszym, a zatém niższym od ojca; zarozumiałość, iż za pomocą dyjalektyki znają tak dobrze Boga, jak człowieka; fałszywe mniemanie o Chrystusie, którego zniżali do rzędu stworzeń, to wszystko bardzo złą sławę zjednało Aecyjanom, a ich założycielowi przezwisko Ateusza. Powiadano, że gardząc przykazaniami boskiemi i kościelnemi, utrzymywali nawet że rozpusta jest pozwoloną, jako naturalna potrzeba ciała. Surowę prawa Teodozyjusza W. i jego synów, położyły koniec tej sekcie w państwie rzymskiem. L. R.
- ↑ Imiona własne greckie i rzymskie zaczynające się od Ae, tu pominięte, ob. w miejscach właściwych pod E.
