Encyklopedja Kościelna/Firmiljan bp Cezarei

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Tytuł Encyklopedja Kościelna (tom V)
Redaktor Michał Nowodworski
Data wyd. 1874
Druk Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

Firmiljan, bp Cezarei. Pochodząc ze znakomitej rodziny, odebrał

troskliwe wychowanie i z głęboką nauką łączył przykładną pobożność. Pospołu z Grzegorzem Cudotwórcą uczył się głównie w szkole Orygenesa, którego szczególnym był czcicielem. R. 233 objął stolicę biskupią w Cezarei, w Kappadocji, i na tém stanowisku brał czynny udział we Wszystkich sprawach swego czasu, tyczących Kościoła, mianowicie w sporze o ważność chrztu, udzielonego przez heretyków. Za Tertuljauem (De baptismo c. 15, De pudicitia c. 19) poszło w praktyce kilku biskupów na wschodzie, i dwa synody, zgromadzone w Iconium i Synnada, na które zebrali się biskupi z Frygji, Galacji, Cylicji i innych pobliskich prowincji, i oświadczyli się przeciw ważności chrztu heretyków. Przeciw nim wystąpił Papież Stefan, przywodząc, na poparcie swego zdania, podanie Kościoła rzymskiego. Przeciwnie F. twierdził, że nieważność chrztu heretyków opiera się na podaniu apostolskiem, dowodząc, że skoro początku tej nauki naznaczyć nie można, więc musi ona pochodzić od Chrystusa i Apostołów. Spór ten przybrał jeszcze większe rozmiary, kiedy św. Cyprjan, z większością biskupów afrykańskich, oświadczył się za opinją biskupów wschodnich. Cyprjan, aby wybadać opinję i praktykę biskupów wschodnich, co do kwestji spornej, podobno pisał do Firmiljana. R. 252 udał się Firmiljan do Antjochji, w celu zniesienia tam odszczepieństwa Nowacjana, a następnie jeszcze po dwakroć tamże jeździł, z powodu błędów Pawła z Samosaty; lecz w drugiej podróży zachorował i um. 269 r. w Tarsus, w Cylicji. Z dzieł, jakie Firmiljan według zdania Bazylego (De Spiritu S. c. 29) miał napisać, nic do nas nie doszło. Jest tylko w dziełach ś. Cyprjana (ep. 75) pod imieniem F’a gwałtowny i szyderczy list przeciw Papieżowi Stefanowi, lecz autentyczność jego jest wątpliwą (ob. tej Enc. III 553; cf. Marchetti, Essercitazioni cyprianiche, Rom. 1787). Cf. Greg. Nyssen. in vita Greg. Thaum c. 6; Euseb. H. E. VI 26, 27, 46, i VII 4, 5, 30; Möhler, Patrologie. (Fritz).F. S.