Encyklopedja Kościelna/Familiści
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom V) |
| Redaktor | Michał Nowodworski |
| Data wyd. | 1874 |
| Druk | Czerwiński i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Familiści, mała sekta w Hollandji i Anglji. Założycielem jej był Henryk Nicolai (Niclas) z Münster, w Westfalji, człowiek nieuczony, ale chytry i przebiegły. Od r. 1556 przebywał długo w Hollandji, szczególniej w Amsterdamie, a pod koniec panowania Edwarda VI udał się do Anglji. Dzikim, nieokrzesanym stylem napisał on wiele dziełek, tłumaczonych później z holenderskiego języka na angielski, w których bardzo szeroko rozprawia o swoim stosunku z Bogiem i ze Zbawicielem, odwołuje się do swoich objawień i podaje się za wysłańca Bożego; uczy, że cała religja polega tylko na uczuciu miłości Bożej, że wszystko zresztą jest małoważne, że byle tylko kochać Boga, można o istocie Bożej myśleć jak się komu podoba. Na pismach swoich kładł dewizę: charitas extorsit, i sektę swoją pięknemi nazywał wyrazami: dom miłości, braterstwo miłości, rodzina miłości. Niepewną jednak jest rzeczą, czy do doktryny jego wchodziła zasada rozpusty płciowej; o to jednak oskarża go edykt królowej Elżbiety, przeciwko jego sekcie wydany 1580. Przypuszczalném to jest wszakże bardzo, bo Nicolai pochodził z ojczyzny nowochrzczeńców i był przyjacielem Dawida Joris’a (ob.), który głosił swobodę rozpusty w imię miłości Bożej. Około połowy XVII w. sekta ta znikła zwolna w innych sektach. Cf. Cambden, Anual. rer. Angl. ad a. 1589; Arnold, Kirchen — u. Ketzerhistorie, Th. 2 B. 20 C. 20 N r. 36. (Schrödl). N.
