Encyklopedja Kościelna/Ewaryst święty

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Tytuł Encyklopedja Kościelna (tom V)
Redaktor Michał Nowodworski
Data wyd. 1874
Druk Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

Ewaryst, święty (od εὐ i αριστος — najlepszy). Martyrologium rzymskie wspomina trzech świętych męczenników, noszących to imię: jednego 14 Paźdz., umęczonego w Cezarei za Djoklecjana; drugiego 23 Grud., umęcz, na wyspie Krecie za Decjusza; trzeciego 26 Paźdz., umęcz, w Rzymie za Trajana. Ten ostatni E. był Papieżem. Podług Euzebjusza (Hist. eccl. l. III c. 34 et l. IV c. I), E. nastąpił bezpośrednio po Klemensie, w trzecim roku Trajana (ok. r. 100 po Chr.), i umarł potem w lat 8, t. j. r. 108 lub 109. Przed Euzebjuszem jeszcze św. Ireneusz mówi toż samo (adv. hseres. l. III c. 3 n. 3). Podług zaś św. Augustyna (ep. 165) i Optata milewitańskiego (l. II), jako też według katalogu (ob.) Liberjusza i innych spisów Papieży, po Klemensie nastąpił Anaklet, a po nim E. Baronjusz (ad an. 112 n. 4—10 et an. 121 n. 1—2.; Platina, Vitae Pontif. n. 6) idzie za ostatniém zdaniem i zamieszcza rządy E’a między r. 1l2 a 121. E. miał pochodzić z Grecji, a ojciec jego miał być żydem. O jego rządach nie ma nic pewnego, bo co Liber Pontificalis wspomina, że on udzielał księżom tytuły (titulos), t. j. czynił ich przełożonymi nad pojedyńczemi kościołami, że ustanowił 7 djakonów i t. p., jest opowiadaniem późniejszych czasów i nie jest wolne od zarzutów. Nie wiadomo także na pewno, czy był męczennikiem i kiedy umarł. Według Liber Pontificalis, zwłoki jego miały być złożone w Watykanie. Gdyby chronologja Euzebjusza i św. Ireneusza była prawdziwą, E. rządziłby wtedy, kiedy św. Ignacy antjoch. poniósł męczeństwo, a tym sposobem pochwały, jakie św. Ignacy oddawał Rzymowi, spływałyby na E’a. (Hefele, Opera Patrum apost. ed. 3 p. 200 sq.). Pseudo-Izydor Przypisuje Ewarystowi 2 listy, zawierające ustępy z listów Innocentego I Papieża, Izydora sewilskiego, z rozmaitych dekretów dawnych soborów, to znów z Liber Pontif. i z Biblji. Ob. Knust, De fontibus et consilio pseudo-Isid. p. 40; Bolland. Acta ss. 26 Octobr. t. XI p. 799. (Hefele). J.