Encyklopedja Kościelna/Eugenjusz św. arcybp toletański

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Tytuł Encyklopedja Kościelna (tom V)
Redaktor Michał Nowodworski
Data wyd. 1874
Druk Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

Eugenjusz, od εὐγενιος — szlachetnie urodzony, św. (13 Listop.), arcybp toletański od 646—657 r., syn Ewancjusza gota. Jakiś czas był przy kościele toletańskim, potém udał się do Saragossy i wstąpił do klasztoru ś. Engrata. Po śmierci arcybpa toletańskiego Eugenjusza I (646), król Chindaswinth mianował na tę stolicę naszego E’a. E. wątły i małego wzrostu, wielką odznaczył się energją i gorliwością na stolicy arcybiskupiej. Podźwignął porządek i okazałość służby Bożej, udoskonalił śpiew kościelny, a obok tego znany jest jako pisarz i poeta. Następca jego św. Ildefons mówi o nim, że napisał traktat o Trójcy ś., zapewne dla przekonania arjanów, pozostałych między Wizygotami. Na prośby króla, E. poprawił poemat Dracontiusa (ob.), prócz tego wiele pisał wierszem i prozą. J. Sirmond wydał dzieła E’a, jakie się zachowały (Paryż 1696 i Wenecja 1728; ap. Migne Patrol, lat. t. 87), a mianowicie: 1) różne poezje religijne i świeckie; 2) poemat Drakoncjusza z listem do króla Chindaswintha, gdzie kreśli plan poematu. Księga o Trójcy św. zaginęła. Ferrera (Hist. Hisp. ad an. 658) wspomina, że w kościele toletańskim znajduje się rękopism wierszem pisany i drugi, zawierający 2 listy E’a: do króla i do Protazjusza, bpa tarragońskiego. Z tego ostatniego listu dowiadujemy się, że Protazjusz prosił E’a o ułożenie Mszy o św. Hippolicie i kilku kazań na uroczystości, i że E. obiecał spełnić tę prośbę o ile czas i siły pozwolą, ale nie zapewnia, czy nowe prace warte będą poprzednich. Styl jego jest naturalny i jasny, wykład łatwy i przyjemny, przebija w nim duch i zapał poetycki, wszędzie czuć żarliwą pobożność, bogactwo myśli i głęboką naukę. E. zarządzał djecezją lat 12, prezydował na 9 i 10 soborze toletańskim, um. 13 Listop. 658 r. Cf. Ildephonsus Tolet., De Script, eccles. c. 14. Sirmondi Opera, Venet. 1728. t. II p. 610. Ferrera, Hist. Hisp. ad 647—658. (Schrödl). J.