Encyklopedja Kościelna/Eufrozyna św. córka Pafnucego
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom V) |
| Redaktor | Michał Nowodworski |
| Data wyd. | 1874 |
| Druk | Czerwiński i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Eufrozyna, Euphrosyna (od εὐφροσονος — rozradowany, uweselający), św. (1 Stycz. albo 11 Lut.; u greków 25 Wrześ.), panna, córka Pafnucego, znakomitego obywatela w Aleksandrji. W dzieciństwie już postanowiła poświęcić się Chrystusowi w stanie zakonnym, a gdy ojciec nie chciał na to zezwolić, mając lat 18, obawiając się, aby jej ojciec nie odszukał w klasztorze żeńskim, przebrana po męzku, potajemnie opuściła dom rodzicielski i, pod imieniem Smaragda, wstąpiła do klasztoru męzkiego niedaleko Aleksandrji, gdzie było 350 zakonników. Za zezwoleniem opata Teodozego zamknęła się w osobnej celi, gdzie przeszło lat 23 przepędziła samotnie na modlitwie, pracy ręcznej i surowém umartwieniu ciała. Pafnucy, strapiony zniknięciem jedynej córki, często nawiedzał opata, który pewnego razu zaprowadził go do Smaragda, aby ten duchowną rozmową pocieszył zasmuconego. Smaragd spostrzegłszy swego ojca bardzo zmartwionego, głęboko został wzruszony, pocieszał go nadzieją znalezienia córki, lecz niczém nie zdradził swojej tajemnicy i dopiero przed śmiercią wyznał, że jest jego córką Eufrozyną. Gdy umarła ok. r. 470, Pafnucy przywdział habit zakonny i świątobliwie ostatnie 10 lat życia przepędził w tej samej celi, w której E. tak pobożne i pokutnicze życie prowadziła. Nieznany autor skreślił historję tej świętej, Bollandyści (Acta SS. 11 Febr.) drukiem ją ogłosili. Lubo Tillemont (Mem. X 50, Paris 1705) uważa ten opis jako niepewny, jednakże Baronjusz wysoko go ceni. Ciało tej świętej, przeniesione niegdyś z Egiptu do Francji, przechowuje się w klasztorze ś. Jana w Beaulieu, w Pikardji. Ma ta święta nazwę castissima, u niektórych nazywa się Eufrazją i Eufrozją. Historja ś. Eugenji ma wielkie podobieństwo z historją ś. Eufrozyny. Ś. Eugenja umęczoną była za cesarza Walerjana, wiele lat przeżywszy przebrana po męzku w klasztorze, którego nawet została opatém, jak opisuje ś. Awit wienneński (Poematum I 6 de laud. Virg., in oper. Sirmondi, Venetiis 1728 t. II p. 211; Tillemont, Mem. t. IV p. 12 et 585, Paryż 1701). W XII w. toż samo powtórzyło się w klasztorze Schönau pod Heidelbergiem (Ob. Bolland. in Vita Hildegundis ad 20 Aprilis). Takie postępowanie da się tylko usprawiedliwić w tych świętych dziewicach zupełną nieświadomością przeciwnych przepisów, jak również prostotą serca i prawością zamiarów. Godofredus, Historia de vita et morte s. E., Norimb. 1753; Vie admirable de s. Euphrosine, tirée des auteurs anciens et trad. en franç. par un relig. Benedict., Paris 1649. (Schródl). J.
