Encyklopedja Kościelna/Eligjusz św.

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Tytuł Encyklopedja Kościelna (tom IV)
Redaktor Michał Nowodworski
Data wyd. 1874
Druk Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

Eligjusz (po fran. St-Eloi) św. (1 Grud.), ur. 588 r. w Chatelac (Cadillac) blisko Limoges, z pobożnych i zamożnych rodziców. Wyuczywszy się złotnictwa u Abbona w Limoges, jako zdolny artysta mianowany został przez króla Klotarjusza II przełożonym nad robotami mennicznemi, przyczém, z pobożném zamiłowaniem, wyrabiał relikwjarze, ozdoby do grobowców świętych i t. p. przedmioty sztuki, które po częśoi dochowały się aż do naszych czasów. Życie wiódł umartwione, poświęcone modlitwie i rozmyślaniu, dochody rozdawał ubogim. Dagobert I, następca Klotarjusza, cenił bardzo świątobliwego męża, podarował mu wspaniały dom w Paryżu, w którym E. urządził klasztor żeński, przeznaczając na przełożonę św. Aureę (4 Paźd.), a nieopodal miasta Limoges założył opactwo Solignac. Wysłany do Bretanji, uspokoił wzburzone umysły i skłonił Bretończyków do uznania nad sobą władzy Dagoberta. W późnym już wieku został wyświęcony na kapłana. R. 639 został biskupem Noyon i Tournai. Jako biskup gorliwie pracował nad nawróceniem pogan w swojej djecezji, z narażeniem życia, wielu flamandczyków przywiódł do wiary świętej, ztąd zwany jest apostołem Flandrji. Prorockim duchem przepowiedział, że państwo frankońskie podzielone będzie pod trzema synami Klodoweusza II, a znowu się połączy za panowania Teodoryka młodszego. Przepowiedział również dzień swojej śmierci, która nastąpiła 1 Gr. 659 r., a według Siegeberta r. 666. Królowa Batylda kosztowny wystawiła mu grobowiec, a mieszkańcy m. Noyon wyjednali, że większa część relikwji św. E’a pozostała w ich mieście. Z powodu pierwotnego stanu E’a, kowale, ślusarze, a szczególniej złotnicy czczą go, jako swojego patrona Dado (ob.), który opisał życie E'a (ap. Surium i ap. d’Acheri Spicileg. t. V), zamieścił wyjątki z kazań tego świętego, odznaczające się prostotą i namaszczeniem. Bibłiotheca Patrum maxima (XII 300) ma 16 homilji pod imieniem ś. E'a, które po części są dziełem późniejszych autorów. Do autentycznych dzieł E'a należą: 1) Sermo de certitudine catholicae conversionis (podług innych, conversationis), mowa ta błędnie przypisana św. Augustynowi w benedyktyńskiem wyd. dzieł tego Ojca (t. VI append. str. 265). 2) Epistola ad Desiderium Cadurcensem (ap. Canisii, Antiq. lect. I 646). 3) Akt fundacji opactwa w Solignac, ap. Mabillon. Żywot św. Eligijusza, biskupa nowiomeńskiego, apostoła Flandryey, patrona zgromadzenia złotniczego i t. d.. Opera Francisci Haraei Ultraiectini S. Th. Lic. napisany, do słowa wyjęty, y na polski przetłumaczony R. P. 1678 w Krakowie. Janus du Marchie Sarvaans, Disquisitio de vita et scriptis Eligii, Amstelod. 1859. Ch. Barthélemy, Études historiques etc. sur le VII siècle. Vie de s. Éloi, évêque de Noyon (588—659), par S. Ouen, trad. par Ch. Barthélemy, Paris 1847.(Haas).J.