Encyklopedja Kościelna/Djogneta

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Tytuł Encyklopedja Kościelna (tom IV)
Redaktor Michał Nowodworski
Data wyd. 1874
Druk Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

Djogneta (List do), pierwsza apologja chrześcjanizmu, przeciw poganizmowi i judaizmowi. Po krótkim wstępie (n. I), autor wykazuje nicość bóstw pogańskich (n. II), próżność praktyk judaizmu (n. 3 i 4), opowiada czyste obyczaje chrześcjan, którzy „tém są na świecie, czém dnsza w ciele“ (n. 6); wykazuje o nich, że dalekimi są od separatyzmu żydowskiego (n. 5), że wierzą nie w żadne ludzkie wymysły, lecz w to, co Bóg objawił (n. 7). a na co żaden rozum ludzki nie mógł się zdobyć (n. 8). Dalej (n. 9) na pytanie, dla czego tak późno Bóg zesłał Objawienie swoje? odpowiada w myśl Rom. c. 11 i Luc. 15, 18. i wylicza korzyści, jakich doznają wierzący w Objawienie przez Syna Bożego dane. Kto był Djognet, do którego niniejszy list pisany, niewiadomo: tytułowanym jest tylko χpάτιοτος (optimus); chrześcjaninem jeszcze podówczas nie był, bo dopiero „pragnął dowiedzieć się o boskiej religji chrześcjan“ (n. 1). O autorze także niewiadomo: dawniej przypisywano to pismo św. Justynowi (w półowie II w.); dopiero Tillemont (Mémoires) wykazał, że jest dawniejszém. Autor mianuje się uczniem apostolskim (n. 11). Hoffmann. (Programm d. königl. kathol. Gymnasiums zu Neisse in Schles. 1851) tylko i Otto (Epist. ad Diogn. ed. 2a Lips. 1862) usiłują wykazać, że jest dziełem św. Justyna, a to głównie na podstawie, że w niektórych kodeksach list ten kończy się w r. 10 wyrazem Amen, więc 2 ostatnie rozdziały są dodatkiem późniejszym, a ztąd nie ma nigdzie mowy, żeby autor był uczniem apostolskim. Lecz przeciw temu można odpowiedzieć: i) treści forma rozd. 11 i 12 ściśle się wiążą z rozdz. poprzedniemi, tak, iż bez nich treść pierwszych 10 rr. nie byłaby zupełną. 2) Sposób pisania jest zupełnie różny od Justynowego. 3) Jeżeli w niektórych rękopismach dodane jest Amen w r. 10, to jeszcze nie dowodzi, żeby tam był koniec listu, gdyż podobnie mamy w s. Clement. Rom. ep. I ad Cor. c. 43. 4) Barnaba i Justyn przychylniej się zapatrują na judaizm, aniżeli autor tego Listu do D. — Co do czasu, kilkakrotne “wzmianki o prześladowaniach chrześcjan każą się domyślać, że autor pisał za ces. Trajana (r. 98—117). Wydania: razem z Opera S. Justini (ob.); nowsza recenzja z poprawkami tekstu przez Nolte, w Scheiner’a Zeitschr. Wien 1854 t. VI s. 130... Wywody za starożytnością ob. Gallandii Biblioth. PP., t. I; Hefele’go rozprawa w Theolog. Quartalschr., Tübing. 1864 s. 460.... X. W. K.