Encyklopedja Kościelna/Clemencet Karol

<<< Dane tekstu >>>
Tytuł	Encyklopedja Kościelna (tom III)
Redaktor	Michał Nowodworski
Data wyd.	1874
Druk	Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd.	Warszawa
Źródło	Skany na Commons
Indeks stron

›››

[409] Clemencet (czyt. Klemanse) Karol, ur. 1703 , um. 5 Kw. 1778, benedyktyn kongregacji św. Maura. Obdarzony nadzwyczajną pamięcią, pracowity, pisał aż do ostatniej chwili życia. Jego jest, rozpoczęte przez ks. Maura d’Antine, dzieło: Sztuka sprawdzania dat (Art de verifier les dates, ou faits historiques des chartes, des chroniques etc.), wydane wraz z Durandem 1750 in 4, apóźniej przedrukowane przy pomocy Fr. element 1770 f.; pomnożone wyd. 1783—87 3 v. f. Wiele tu jest erudycji, ale też wiele dowolności, wiele uganiania się za oryginalnością i nowością. Ostatnia osobliwie edycja nacechowana jest duchem jansenistowskim, dążącym z faryzejską miną pobożności do podkopywania Kościoła. Roku 1750 napisano dobrą tego dzieła krytykę w formie listu (w części w Mémoires de Trevoux, 1750 Novembre p. 1656). L’Art de verifier było jeszcze przedruk, z poprawkami i uwagami w 18 t. in-8 i 5 t. in-4 1818-19. Krytyka słusznie dzieło to nazwała sztuką sprawdzania dat a fałszowania faktów. Drugiém dziełem Cl-a była Historja klasztoru Port Royal (Hist. génerale de P. R. 1755—57 10 v. in 12). Jego jest także X i XI t. Literackiej historji Francji (Hist. littéraire de Fr.). Cl. sprzyjał jansenistom, a wrogiem był jezuitów, przeciwko którym wiele pisał. Jemu też przypisują głośne swego czasu dzieło: Wyciąg z twierdzeń niebezpiecznych i zgubnych, a pochodzących z dzieł jezuitów (Extraits des assertions dangereuses etc.). Przeciwko temu dziełu wyszła odpowiedź 1763 w 8 t. in 4 p. t. Réponses aux Extraits des assertions etc., wykazująca dobrze wszystkie fałsze bezimiennego nieprzyjaciela jezuitów. Cf. Feller, Biogr.  N.