Encyklopedja Kościelna/Barneveldt Jan

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Tytuł Encyklopedja Kościelna (tom II)
Redaktor Michał Nowodworski
Data wyd. 1873
Druk Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

Barneveldt Jan van Olden, także Oldenbarneveldt, ur. 1549 r., zajmował przez lat 30 urząd jeneralnego adwokata, a następnie wielkiego pensjonarza Hollandji. Uległ w walce z chytrym Maurycym, księciem Nassau: walka ta łączyła się ze sporami arminjańskiemi (ob. Arminjusz). Barneveldt stanowczo stanął po stronie Arminjusza, Maurycy zaś trzymał z Gomarem. Jeneralny synod w Dortrechcie potępił stronnictwo arminjańskie, a Barneveldta, jako zdrajcę ojczyzny i stronnika Hiszpanji, ścięto d. 13 Maja 1619 r. Przed śmiercią napisał pamiętny list do swojej małżonki, malujący wielkość jego duszy i szlachetność; niezłomnym się też okazał w obliczu śmierci. Padł ofiarą swego republikańskiego ducha i polityki Maurycego, który przyłączył się do kalwińskiego stronnictwa, aby obalić republikanizm i jego przywódców: Barneveldta i Hugona Grotiusa, jako przenikających dobrze jego zamiary. Owdowiała księżna Oranji i poseł francuzki usiłowali ratować Barneveldta, ale bezskutecznie. (Haas).B.