Encyklopedja Kościelna/Ballerini Piotr

<<< Dane tekstu >>>
Tytuł	Encyklopedja Kościelna (tom I)
Redaktor	Michał Nowodworski
Data wyd.	1873
Druk	Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd.	Warszawa
Źródło	Skany na Commons
Indeks stron

›››

[617] Ballerini Piotr, ur. 1698, †1769, i Ballerini Hieronim, ur. 1702, †1781 r., dwaj bracia, rodem z Werony, tamże wyświęceni na kapłanów i zmarli. Żyli razem, oddani jednakowego rodzaju studjom naukowym i rozszerzaniu dzieł uczonych. Prace ich wzajemnie się uzupełniają. Dali się poznać uczonemu światu, najprzód przez wydanie dzieł swych współrodaków: Kardynała Noris (Veronae 1729—34), biskupa Werony Mateusza Giberti, †1543 (I. M. Giberti ep. Veron. Opp, Veron. 1732) i św. Zenona Weron. (Sermones, dissertationib. et annatatt. illustr. Veronae 1739 1 vol.), nadto „Summ” teologicznych św. Antonina (Veron. 1740) i św. Rajmunda z Pennaf. (ib. 1744). Wydawnictwa te, jako też dzieło Piotra przeciw probabilizmowi (Il metodo di S. Augustino negli studi, Veron. 1742, Rom. 1757) i o lichwie (De jure divino et natur. circa usuram, Bonon. 1747), zwróciły na obu braci uwagę Benedykta XIV. Zajmowała podówczas tego Papieża myśl wydania na nowo dzieł św. Leona W.; dla przeciwstawienia ich wydaniu Paschazego Quesnel'a (Parisiis 1675 2 t.), który dokonał tej pracy w widokach jansenizmu i gallikanizmu. Wprawdzie już Klemens XII polecił to samo Karmelicie Piotr. Tom. Cacciari, ^[1] lecz Bened. XIV chciał, aby to, co było dobrem w wydaniu Quesnela, zastąpione zostało czemś lepszem u katolików. Właśnie podówczas przybył (1748) do Rzymu Piotr B., w interessie rzplitej weneckiej, i Benedykt XIV zaraz go zajął do wspomnianego wydania. Przez 18 miesięcy zbierał Piotr rękopismy po rzymskich bibljotekach i porównywał je; poczem wrócił z niemi do Werony, aby razem z Hieronimem pracy dokończyć. Tu zebrał jeszcze rękopismy (w kopjach lub w oryginale) z innych włoskich bibljotek, z Ratyzbony, wreszcie i z Wiednia. Po tych przygotowaniach wyszły S. Leonis Magni Rom. Pont. Opera, curantibus Petro et Hieronymo fratribus Balleriniis, ^[2] Venetiis 1753—57. Dwa pierwsze tomy obejmują dzieła św. Leona, bardzo krytycznie wydane, z uczonemi objaśnieniami, i żywotem św. autora. Tom trzeci (Appendix ad Opp. Leonis M.), nader ważny dla krytyki prawa kanonicznego, między innemi mieści rozprawę De antiquis tum editis, tum ineditis collectionibus et collectoribus canonum ad Gratianum usque. ^[3] Piotr B. (bo on głównym jest tu autorem) usposobił się należycie do tej pracy, przy poszukiwaniach do dzieł Leona W. Mówi on tu: 1) o greckich zbiorach kanonów, 2) o łacińskich niezależnych od Dionysiana, 3) o Dionysiana collectio i późniejszych jej formach (Hispana i pseudo Isidori), 4) o systematycznych skróceniach tychże zbiorów. Oprócz tego, są tu liczne sprostowania do rozpraw i źródeł, przez Quesnela wydanych (w S. Leonia M. Opera) i same teksty zbiorów kanonów. Piotr także jest autorem dzieł: De vi ac ratione primatus Romanor. Pontiff. et de ipsor. infallibilitate (Veronae 1766, [618]Taurini 1822, Monasterii 1845, Romae 1849), De Potestate ecclesiastica summor. Pontiff. et concilior generalium (Aug. Vindeb. 1760, przedrukowane z dodatkami niektóremi z poprzedniego dzieła, De infallibilitate, Romae 1850) i Vindiciae auctoritatis Pontificiae contra opus Justini Febronii. Ob. Mazzuchelli (współczesny Ballerinom), Gli scrittori d'Italia, vol. II s. 179. X. W. K.

1. Tego staraniem wyszły S. Leonis M. Opera, Romae 1753—55, t. 2 f.
2. Summo et justo omnium eruditiorum applausu ediderunt, mówią protestanccy pisarze, ob. Walch, Biblioth. patrist. ed. Danzius, Jenae 1834, s. 162.
3. Przedrukował ją Gallandius, De vetustis canonum collectionib. sylloge, t. I s. 235—684 (Mogunt. 1790).