Encyklopedja Kościelna/Arkudjusz Piotr

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Tytuł Encyklopedja Kościelna (tom I)
Redaktor Michał Nowodworski
Data wyd. 1873
Druk Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

Arkudjusz Piotr, ur. na. wyspie Korfu, w dziesiątym roku życia przybył do Rzymu, uczył się w kollegjum greckiém, gdzie uzyskawszy stopień doktora filozofji i teologji, wszedł do stanu duchownego. Grzegorz XIV wysłał go do Polski w interesach kościelnych; tu pozyskał sobie względy biskupa włodzimierskiego Pocieja, który, objąwszy w administrację arcyb. lwowskie, przedstawił królowi Ark. na opactwo żydyczyńskie, jakie też mu było dane w administrację. Podług J. Bartoszewicza (Encykl. Org. Więk. II 180) nie Pociej, jak chciał Maciejowski (Piśmien. III 422), ale Arkudjusz jest autorem dzieła: Antiresis, albo apologja przeciwko Krzysztofowi Philaletowi, który niedawno wydał książki.... przeciw książkom o synodzie brzeskim, napisanym w r. 1597 w Wilnie, przez Daniela Lancyckiego, 1600 r. str. 23. Filaletem owym był arjanin Broński, zostający na służbie księcia Bazylego Ostrogskiego, który napisał Apokrysis, rzecz bardzo zjadliwą, na którą powyższa broszurka jest odpowiedzią. Gdy Pociej został metropolitą, zrobił Arkadjusza dziekanem pińskim. Po kilkunastu latach pobytu w Polsce, wrócił do Rzymu, pozyskał sobie względy kardynała Borghese i przy nim pozostawał. Straciwszy władzę w nogach, ostatnie swe lata przepędził w kollegjum greckiém. R. 1633 żył jeszcze; data jego śmierci niewiadoma. Dzieła jego są: De concordia Ecclesiae occidentalis et orientalis in septem sacramentorum administratione. Paris 1672. De purgatorio, utrum detur et an per ignem sit. Rom. 1632; De purgatorio igne, adversus Barlaamum, grece et latine, ibid. 1637. Breviarium rituum et caeremoniarum graecarum; Novum antologium grece; Menologium Grecorum; iussu Basilii mineris, Imper. Const. ante annum 984 conscriptum, latine versum. Tłumaczenie łacińskie Ughelli zamieścił w sześciu tomach swej Italia sacra. Opuscula aurea theologica quorundam clarissimorum virorum posteriorum graecorum, circa processionem Spiritus Sancti, Rom. 1630. Zasady Arkudjusza dobre, ale brakuje często w jego dziełach porządku i styl nieco zaniedbany. Celem jego prac była obrona Kościoła rzymskiego. Leon Allacjusz oddaje mu sprawiedliwość, ale gorliwość jego uważa za nieco przesadzoną.