Encyklopedja Kościelna/Antoni Florencki

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Tytuł Encyklopedja Kościelna (tom I)
Redaktor Michał Nowodworski
Data wyd. 1873
Druk Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron
Artykuł w Wikipedii Artykuł w Wikipedii

Antoni Florencki (święty), pospoliciej zwany Antoninem, z powodu swego małego wzrostu, ur. we Florencji r. 1389, z Mikołaja Pierrozi i Tomazy Cenni, rodziców szlachetnych i bogobojnych; od samego dzieciństwa miał pociąg do życia pobożnego, a skończywszy lat 16, wstąpił do zakonu św. Dominika, gdzie celował ścisłém wykonywaniem reguły; łagodnością zaś i nadzwyczajną uprzejmością wkrótce pozyskał sobie miłość i zaufanie zakonnych współbraci. Zaledwie wyświęcony został na kapłana, przeznaczono go na przeora do kilku z kolei klasztorów, gdzie surową zaprowadził karność. Z przymiotami wzorowego zakonnika, łączył wielką znajomość spraw Kościoła; wzywano go zatem często do Rzymu, do trybunału Roty, dla korzystania z rad jego, a Papież Eugenjusz IV posłał go, jako papiezkiego teologa, na sobór florencki. Po soborze, Antonin zajmował się reformą klasztorów do r. 1446, w którym to czasie wyniesiony został na arcybiskupią stolicę we Florencji. Na wyraźny rozkaz Papieża, przyjąwszy tak wysoką godność, nie przestał żyć po zakonnemu w doskonałém ubóstwie, wszystkie swe dochody oddając na budowę zakładów dobroczynnych i na wsparcie ubogich. W każdą niedzielę i święto, z wielką gorliwością opowiadał słowo Boże, a przytém niezrównanym był przewodnikiem sumienia. Najbardziej zatwardziali grzesznicy nie mogli się oprzeć potędze słów jego, ze wszystkich stron zbiegano się do niego, szukając porady. Roku 1447 Papież Eugenjusz wezwał Antonina do Rzymu, wyspowiadał się przed nim i um. na jego rękach. Antonin okazał się prawdziwym ojcem swego ludu wczasie zarazy, grassującej we Florencji 1448 r. i po trzęsieniu ziemi, które r. 1453 zniszczyło blisko czwartą część miasta. Um. d. 2 Maja 1459 r., czczony jako święty, a Klemens VII, Papież, kanonizował go d. 6 Grud. 1523 r. Pozostawił po sobie wiele pism, odznaczających się nie tyle erudycją, ile praktycznością. Największą sławę zjednały mu następujące dzieła: 1) Summa confessionalis, pierwszy raz wyd. w Rzymie 1471 r. 2) Summa theologica, wielki traktat moralny, oparty na ojcach Kościoła, scholastykach i soborach, kilkakrotnie przedrukowany, a r. 1740 w Weronie wyd. przez braci Ballerini w 4 tt. in f. 3) Summa historialis, obszerna kronika wieków średnich, oraz historja Kościoła od stworzenia świata aż do czasów autora. Wiele tu jednak jest rzeczy nie wytrzymujących krytyki. Schröck słusznie zauważał, że Summa historialis zawiera w sobie wiadomości pewniejsze dopiero z ostatnich wieków, najbliższych życia autora, do których zalicza się i gruntowne opisanie wypadków zaszłych we Włoszech. Dzieło to również doczekało się kilku wydań. Najlepsze, kompletne wydanie dzieł św. Antonina, w 8 tt. in f. we Florencji r. 1741, staraniem Mamachi i Remedelli. Inne dzieła św. Antonina są mniejszej wagi. Pojedyńcze traktaty z summy teologicznej niejednokrotnie osobno były drukowane. Szczegółowy opis życia św. Antonina, z przypiskami Papebrocka, zamieszczony jest u Bollandystów w t. I Maja, a w t. VII Maja p. 552, są niektóre dopełnienia i krótki starożytny życiorys, z wizerunkiem św. Antonina. Bracia Ballerini, do wydanego przez siebie dzieła św. Antonina Summa theologica, dołączyli także jego życiorys. (Hefele).J.