Encyklopedja Kościelna/Anicet św.
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom I) |
| Redaktor | Michał Nowodworski |
| Data wyd. | 1873 |
| Druk | Czerwiński i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Anicet (św.). Według historyka Euzebjusza (Hist. eccl. IV, c. 11, 19), Anicet wstąpił na tron papiezki po Piusie I i był 10-m z rzędu następcą św. Piotra. Był obrany r. 157, panował 11 lat i um. w 8 roku panowania Marka Aureljusza, t. j. 168 r. Wszakże daty te nie są pewne. Pearson naznacza pontyfikat Aniceta pomiędzy r. 142 a 161; Dodwell, pomiędzy r. 142 a 153; Tillemont także nieco odmienne daty kładzie (Mémoires etc., t. II). Za jego papieztwa gnostycyzm dosięgnął do swego szczytu i obrał sobie za główny punkt nauczania Rzym, gdzie przebywał naonczas Walentyn i inni nauczyciele gnostycyzmu, jak Marcjon, który tam spotkał się ze swoim kiedyś współuczniem św. Polikarpem. Euzebjusz (Hist. eccl. IV, 14) i św. Hieronim (Catal. Script. eccl. II, 17), opierając się na ułamku listu św. Ireneusza do Papieża Wiktora, podają, że św. Polikarp za Aniceta przybył do Rzymu, celem położenia końca sporom, względem czasu obchodzenia Wielkanocy; jednakże ten fragment św. Ireneusza nie podaje wyraźnie przyczyny przyjazdu Polikarpa. To tylko pewna, że Polikarp z Papieżem w najlepszej rozstali się przyjaźni, że Papież prosił nawet swego gościa, aby za niego rozdawał wiernym kommunję. Baronjusz powiada, że to miało miejsce w piątym roku panowania Marka Aureljusza, t. j. r. 166. Do pamiętnych faktów, za panowania Aniceta, zaliczyć należy prześladowanie chrześcjan za Marka Aureljusza i pobyt św. Justyna w Rzymie, gdzie napisał drugą Apologję, która spowodowała jego śmierć męczeńską. Także za Aniceta przybył do Rzymu chrześcjański uczony Hegezypp, żyd rodem (Euseb. Hist. eccl. IV, 11, 22). Martyrologjum rzymskie, Raban Maur, Florus i inni mianują Aniceta męczennikiem; ale starożytni pisarze, jak św. Ireneusz, Euzebjusz i ś. Hieronim, nic nie wspominają o rodzaju jego śmierci. Mówią, że został pochowany na cmentarzu Kaliksta, zkąd r. 1604 zostały wydobyte jego zwłoki i dane przez Papieża Klemensa VIII księciu Janowi Aniołowi de Hohenems, który napisał w języku łacińskim żywot świętego. Według Tillemont’a, jezuici w Monachjum otrzymali r. 1590 część tych relikwji. Pseudo-Izydor podaje list przypisywany św. Anicetowi i adresowany: Universis Ecclesiis per Galliae provincias constitutis, w którym jest mowa o konsekracji biskupów, o godności prymasów i metropolitów, o tonsurze. List ten, prawie cały, składają wyciągi porobione z pism Leona I, i znajduje się w Zbiorze soborów Mansi’ego. Kościół obchodzi pamiątkę św. Aniceta d. 17 Kwiet. (Hefele). X. M. G.
