Encyklopedja Kościelna/Allen Wilhelm
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom I) |
| Redaktor | Michał Nowodworski |
| Data wyd. | 1873 |
| Druk | Czerwiński i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Allen Wilhelm, kardynał, położył nieśmiertelne zasługi dla katolickiego Kościoła w Anglji. Urodził się w Rossal, w hrabstwie Lancashire, 1532 (za Henryka VIII), ze starej szlacheckiej rodziny; za panowania Marji Katolickiej (1553—1558) odznaczył się, jako uczony kapłan i professor w Oxfordzie; 1556 został kanonikiem w Yorku; ale za wstąpieniem na tron Elżbiety, stracił wszystkie urzędy i godności i musiał udać się do Lowanium. Ponieważ planem Elżbiety było żeby katolickiemu duchowieństwu w Anglji dać wymrzéć powoli, nie dozwalała na kształcenie nowych teologów, ani na wyświęcanie nowych księży. Już zdawało się, że ta zawzięta nietolerancja trjumf odniesie, gdy Allenowi przyszła myśl założenia zagranicą kollegjów do kształcenia angielskich księży, i wsparty przez przyjaciół swoich, zaraz w r. 1568 założył takowe przy uniwersytecie w Douay, w Belgji, tylko co otwartym przez Filipa II, króla Hiszpanji. Wkrótce kollegjum to liczyło 150 członków, a w pierwszych pięciu latach wysłał dr. Allen do Anglji przeszło stu missjonarzy. Rozgniewało to Elżbietę tak dalece, iż podczas powstania Niderlandów, przyobiecała hiszpańskiemu rządowi zamknąć powstańcom wszystkie angielskie porty, byleby rząd hiszpański, ze swej strony, chciał zamknąć kollegjum doktora Allen. Requesens, gubernator hiszpański w Niderlandach, przystał na to: Allen zatém przeniósł swoje kollegjum do Rheims, gdzie arcybiskupem był kardynał Lotaryński, jego opiekun. Allen został znowu kanonikiem i wywołał założenie podobnych kollegjów w Rzymie i Hiszpanji, a Elżbieta, niemogąc już ich skassować, wywarła gniew na katolickich księży w Anglji, rozkazując ścinać, szczególnie tych, którzy pisma Allena przynosili do kraju. Dr. Allen należał bowiem także do najdzielniejszych polemistów swego czasu. Zasługi jego wynagrodził Papież, udzieleniem kapelusza kardynalskiego i arcybiskupstwa w Mechlinie. Umarł w Rzymie 1594. (Hefele). B.
