Encyklopedja Kościelna/Albo Józef

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Tytuł Encyklopedja Kościelna (tom I)
Redaktor Michał Nowodworski
Data wyd. 1873
Druk Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

Albo Józef, z Soria w Hiszpanji. Gdy nawrócony z judaizmu Hieronim a S. Fide, dawniej jako żyd zwany Józef Lurki, uczony talmudzista i doktor, skłonił uznawanego jeszcze wówczas w Aragonji antypapieża Benedykta XIII (Piotra de Luna), aby zawezwano żydów do teologicznej dysputy, żydzi, jakkolwiek niechętni, zgodzili się, wybrali do tego wielu uczonych rabinów, a pomiędzy nimi rabina Albo. Posiedzenie rozpoczęło się 7 Lut. 1413 w Tortozie, pod prezydencją samego Benedykta. Hieronim dowodził, że wszystkie znaki spodziewanego Messjasza sprawdziły się na J. Chrystusie i że żydzi nie mają już co czekać innego Messjasza. Rozprawy trwały do 10 Maja 1414 r. Posiedzeń było 69, żydów nawróciło się wielu, nawet obecni na dysputach rabini, z wyjątkiem dwóch: Ferera i Albo. Ten ostatni napisał nawet dzieło, p. t. Sefer Ikkarim, t. j. księgę nauk zasadniczych, na obronę judaizmu, który z 13 artykułów Majmonidesa, sprowadza do 3 artykułów następnych: do wiary l) w jedność Boga, 2) w boski początek prawa mojżeszowego i 3) w nagrodę lub karę czynów ludzkich po śmierci. Inne punkta nauki żydowskiej, uważa za podrzędne i w tych trzech zawarte. Z powodu swojej ogólnikowatości i niewyraźnej nauki o przyszłym Messjaszu, księga ta, jakkolwiek z początku dobrze przyjęta, nie używa u prawowiernych żydów wielkiego znaczenia. Cf. Depping, Les juifs dans le moyen âge, Paris 1834. (Wetzer).