Encyklopedja Kościelna/Agnoeci
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom I) |
| Redaktor | Michał Nowodworski |
| Data wyd. | 1873 |
| Druk | Czerwiński i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Agnoeci, t. j. Ignoranci, niewiedzący. Tak nazywano przez szyderstwo niektórych monofizytów, którzy utrzymywali, że Chrystus nie znał wiele rzeczy (ὰγνοεῖν, nie znać, nie umiéć). Założycielem tej sekty był djakon monofizytów Themistius z Aleksandrji, w pierwszej połowie VI w. Gdyby byli agnoeci powiedzieli, że Chrystus, według swojej ludzkiej natury, nie znał wiele rzeczy, przestaliby być monofizytami, bo byliby właśnie przez to uznawali w Chrystusie Panu dwie natury i głosili naukę katolicką, t. j. że Jezus Chrystus, według natury ludzkiej, jeżeli będziemy ją uważać samą i oddzielnie od natury boskiej, nie znał wielu rzeczy. Ale agnoeci nie posuwali się tak daleko: byli zawsze monofizytami, twierdząc, że w Chrystusie była tylko jedna natura, przez pomieszanie się natury ludzkiej z naturą boską, i tę niewiadomość Chrystusa tej jednej naturze przyznawali. Tym sposobem nietylko katolicy ale i monofizyci powstawali przeciwko agnoetom, bo widzieli, że agnoetyzm prowadził logicznie do rozróżnienia dwóch natur w Chrystusie Panu: niewiadomość bowiem może być przypisywaną tylko naturze ludzkiej. Sekta ta trwała do VIII w. — Agnoetami nazywali się też inni jeszcze heretycy IV w., uczniowie Teofrona z Kapadocji, który nie uznawał w Bogu wiadomości rzeczy przyszłych. Wyłączony z kościelnej jedności przez eunomianów, do których należał, T. został założycielem nowej sekty, zwanej eunomisfronianami. Podług Sokratesa, Sozomena i Nicefora, zmienili oni nawet ewangeliczną formułę Chrztu, chrzcząc w imię śmierci J. Chrystusa.
