Encyklopedja Kościelna/Agata

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Tytuł Encyklopedja Kościelna (tom I)
Redaktor Michał Nowodworski
Data wyd. 1873
Druk Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

Agata św., panna i męczenniczka, o której wprawdzie nic nie mówią autentyczne akta pierwszych męczenników, zebrane przez D. Ruinarta; wszakże, według aktów łacińskich u Bollandystów, z drobnemi wyjątkami nader wiarogodnych, z któremi zgadzają się też dawne martyrologja i ojcowie Kościoła, św. Agata była chrześcjańską dziewicą, odznaczającą się wysokiém pochodzeniem, urodą i pobożnością. Za czasów Decjusza, cesarza, wydana była przez 30 dni w Katanie, w Sycylji, nierządnej kobiecie i jej dziewięciu córkom, które wszelkiemi sposobami starały się ją zniewolić dla rządcy Kwincjana, gwałtowną zapalonego ku niej namiętnością. Zawiedziony w swych ohydnych oczekiwaniach, gdy dziewica była niewzruszoną, skazał ją na najokrutniejsze męki: chłostano ją, pieczono jej boki blachami rozpalonemi, szarpano kleszczami, wreszcie obcięto jej piersi. Wtedy dziewica zwracając się do Kwincjana, w pobożném uniesieniu zawołała: „Bezbożny i okrutny tyranie! nie wstydże tobie obcinać takie piersi, jakie ssałeś u twej matki?” — Cudownie uleczona w więzieniu, poddaną była nowym mękom: tarzana na szkle potłuczoném i żarzących się węglach, um. r. 251, według Bollandystów. Pamiątkę jej obchodzi Kościół d. 5 Lutego. Hymn Papieża Damazego o jej męczeństwie, w IV w. ułożony, jeśli rzeczywiście jego jest dziełem, byłby najdawniejszém świadectwem o św. Agacie. Zamieszczone w brewjarzu lekcje 2 nokturnu, oraz antyfony i responsorja o św. Agacie, wyjęte są ze starożytnych aktów łacińskich. Katana i Palermo spierają się pomiędzy sobą, że są miejscem urodzenia świętej. Jest ona patronką Katany i innych miast sycylijskich, od wybuchów Etny. (Schrödl.)J.