Encyklopedja Kościelna/Abak
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom I) |
| Redaktor | Michał Nowodworski |
| Data wyd. | 1873 |
| Druk | Czerwiński i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Abak, po łacinie abacus, z greckiego ἄβαξ, stół albo tablica, na któréj stawiano naczynia dla współbiesiadujących. W sprzętach kościelnych tak się nazywa stół (mensa, credentia), na msze solenne biskupie przygotowywany w prezbyterjum, po stronie epistoły. Kształt, rozmiary, pozycję i okrycie abaku opisuje szczegółowo Caeremoniale Episcop. l. 1, c. XII, n. 19. W kollegjatach i gdzie msze z assystą się odprawiają w nieobecności biskupa, już ten abak zowie się po prostu mensa, a winien być daleko mniejszych rozmiarów; podobnież prałaci niżsi od biskupa, wedle dekretu S. R. C. z d. 27 Wrześ. 1659 r., tylko taką mensę nie zaś abak przy swoich celebrach mieć mogą. X. S. J.
