Strona:Wprowadzenie do geopolityki.pdf/56

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

4) Kody geopolityczne ― ważnym pytaniem badawczym, na które stara się odpowiedzieć współczesna geopolityka, jest pytanie o to, w jaki sposób podmioty działające w środowisku międzynarodowym określają swoje opcje geopolityczne. Aby dokonać interpretacji sposobu podejmowania przez kraje decyzji dotyczących polityki zagranicznej, wykorzystuje się pojęcie kodów geopolitycznych. Kody geopolityczne definiuje się jako sposób, w jaki dany kraj sytuuje się wobec świata. Każdy kraj na świecie określa swój kod geopolityczny, który składa się z pięciu głównych założeń: a) kim są nasi aktualni i potencjalni sojusznicy; b) kim są nasi potencjalni wrogowie; c) jak możemy utrzymać naszych sojuszników i zatroszczyć się o potencjalnych sojuszników; d) jak możemy przeciwstawić się naszym aktualnym wrogom i pojawiającym się zagrożeniom; e) jak umotywujemy te cztery założenia wobec naszej opinii publicznej i wobec społeczności globalnej.

Każdy kraj ma kod geopolityczny, który stanowi podstawę jego aktywności międzynarodowej i służy do interpretacji środowiska międzynarodowego[1]. Problem kodów geopolitycznych związany jest z wyobrażeniami przestrzennymi danego społeczeństwa. Zagadnienie kształtowania się wyobrażeń przestrzennych i ich wpływ na podejmowaną aktywność stało się jednym z wiodących obszarów badawczych współczesnej geopolityki. Wychodząc z założenia, iż otaczająca człowieka przestrzeń jest wytwarzana społecznie, podejmuje się tematykę dominujących w danym narodzie obrazów geograficznych, kreujących specyficzną sferę wyobrażeń (przestrzeń meta-geograficzna), które stanowią podstawę do uformowania się geopolitycznych i polityczno-geograficznych przekonań danej społeczności. Jednym z autorów poruszających tę tematykę jest rosyjski geograf Dymitr Zamiatin, który w pracy Włast' prostranstwa i prostranstwo własti: geograficzneskije obrazy w politikie i mieżdunarodnych otnoszenijach (Moskwa 2004) podjął próbę analizy, w jaki sposób współcześni Rosjanie postrzegają samych siebie i świat zewnętrzny oraz jaka jest geopolityczna mapa świata w wyobrażeniach rosyjskich elit i społeczeństwa. Wychodząc z założenia, iż tożsamość każdego kraju zawiera w sobie obrazy, wyobrażenia i postrzeganie otoczenia zewnętrznego, innych krajów i społeczności, na których podstawie kształtuje się przeciwieństwo „my” ― „oni”, osią siatki badawczej swoich geopolitycznych analiz uczynił pojęcie „geopolitycznych obrazów” (GPO ― geopoliticzeskij obraz). Pod pojęciem GPO rozumiał on ukierunkowanie i wyraźnie ustrukturyzowane przedstawienia (wyobrażenia) o geograficznej przestrzeni, zawierające najbardziej wyraziste i zachowane w pamięci zbiorowej symbole, znaki, obrazy i charakterystyczne cechy

  1. C. Flint, Wstęp do geopolityki, Warszawa 2008, s. 71-93.