Strona:Wprowadzenie do geopolityki.pdf/55

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

regionom, w których występują strategiczne surowce; przykładem może tu być praca zbiorowa pod red. Davida Victora, Amy Jaffe i Marka Hayesa pt. Natural gas and geopolitics: from 1970 to 2040 (Cambridge 2006), a także Phillipe'a Le Billona, The geopolitics of resource wars (Londyn 2005), Michaela T. Klare'a, The resource wars: the new landscape of global conflict (Nowy Jork 2002) oraz Rising powers, shrinking planet: the new geopolitics of energy (Nowy Jork 2008), Hraina Dekmeijana i Hovanna Simoniana, The troubled waters: the geopolitics of Caspian Region (Londyn 2002) czy też Roberta Ebela, Energy and conflict in Central Asia and Caucasus (Londyn 2000). Ilość prac i artykułów dotyczących problemu konfliktów wokół surowców naturalnych wynika z faktu znaczenia tego zagadnienia dla współczesnego świata, ale jest także elementem swoistej „mody” intelektualnej na podejmowanie tematyki bezpieczeństwa energetycznego.
3) Globalizacja i nowy porządek międzynarodowy ― kolejnym obszarem współczesnych badań geopolitycznych jest problematyka globalizacji i zmieniającej się struktury porządku międzynarodowego. Geopolityka często jest pojmowana jako dyscyplina, która koncentruje się przede wszystkim na perspektywie geograficznej w analizach porządku międzynarodowego. Powoduje to, iż przedmiotem badań i analiz staje się geopolityczna struktura świata, która powstaje w wyniku interakcji pomiędzy elementami geograficznym i politycznym oraz światowymi procesami, które prowadzą do przemian w środowisku międzynarodowym. Z uwagi na fakt, iż koniec zimnej wojny i upadek Związku Radzieckiego na początku lat dziewięćdziesiątych spowodował gwałtowane załamanie się dotychczasowego ładu światowego, pojawiło się zapotrzebowanie na analizy dotyczące natury zachodzących przemian. Wiele z prac powstających w latach dziewięćdziesiątych podejmowało próbę interpretacji ewolucji polityki światowej po zakończeniu zimnej wojny i próbowało opisać, wykorzystując przy tym kategorie geopolityczne, nową pozimnowojenną strukturę świata. Tacy uczeni, jak Immanuel Wallerstein, Francis Fukyama, Samuel Huntington, Zbigniew Brzeziński, Ignacio Ramonet, Saul Cohen, Robert Kaplan podjęli próbę odpowiedzi na pytania związane z kształtowaniem się nowego porządku światowego. Podjęto badania dotyczące procesów integracji i dezintegracji świata, pojawiania się nowych niepaństwowych aktorów w środowisku międzynarodowym (zarówno tych formalnych, jak np. instytucje globalne i międzyrządowe, jak i tych „nieformalnych” w postaci nowych ruchów pozarządowych, m.in. takich, jak światowe sieci terrorystyczne), występowania nowych zagrożeń i nowych źródeł konfliktów. Analizy te stały się ważnym elementem odrodzenia się geopolityki jako uznanej dyscypliny badawczej, podejmującej szczególnej perspektywy problem przemian w środowisku międzynarodowym.