odbył tryumf, miał być tam zaprowadzony, dokąd wodzowie nieprzyjacielscy w dniu jego tryumfu zaprowadzeni byli? Kto miał więcej nieprzyjaciół, jak K. Mariusz? L. Krassus, M. Skaurus, i wielu innych, wszyscy także Metellowie byli jego przeciwnicy. Ale ci nie tylko nie głosowali na odwołanie z Gallii swego nieprzyjaciela, ale przez wzgląd na wojnę w tym kraju[1], tę prowineyą, nie trzymając się przepisanego porządku, w rządy mu oddali. I teraz także mieliśmy wielką wojnę w Gallii: podbił w niej Cezar potężne narody, ale te nie są jeszcze prawami, pewnemi ustawami, stałym pokojem dość ściśle z Rzymem spojone. Widzimy tę wojnę znacznie pomkniętą, i, żeby prawdę powiedzieć, prawie dokonaną; ale nie zobaczymy jej końca, aż gdy ten co zaczął, doprowadzi ją do kresu. Jeżeli poszlemy kogo innego na jego miejsce, obawiać się należy byśmy nie posłyszeli, że z ostatków tej wojny nowa się zajęła. Ja tedy, senator, nieprzyjaciel, jeżeli tak chcecie, tego człowieka, powinienem być, jak byłem zawsze, przyjacielem Rzeczypospolitej. Jeżeli składam nieprzyjaźń dla jej dobra, kto mnie za to słusznie zgani? ile że ja we wszystkich moich zdaniach i czynach, myślałem że mi brać należy za przykład postępowanie największych ludzi.
IX. Nie byłże wielbiony on M. Lepidus[2], dwa razy konsul i kapłan najwyższy, nie tylko w ustnych podaniach, ale w dziejach i dziełach wielkiego poety, za to że tego samego dnia w którym został cenzorem, pojednał się zaraz na polu Marsowem z kollegą, M. Fulwiuszem, swoim najzaciętszym nieprzyjacielem, ażeby spoiny urząd cenzorski jednomyślnie i jednozgodnie sprawować mogli? Że pominę niezliczone przykłady z dawnych czasów, nie pojednałże się od razu twój ojciec[3], Filippie, ze swemi największemi nieprzyjacioły? z któremi go poróżniło dobro publiczne, i toż samo dobro
- ↑ Przez wzgląd na wojnę przeciw Cymbrom i Teutonom, dla prowadzenia której Mariusz po raz trzeci konsulem obrany, zniósł Teutonów pod Aquae Sextiae (Aix) roku 102. Livius, epitome, 68. Plutarch, Marius, 22. Florus, III, 3.
- ↑ Pradziad tryumwira, konsul 187 i 175 roku. Chwalił go za to pojednanie się poeta Ennius, którego Fulwiusz Flakkus wziął z sobą na wojnę z Etolami. Obacz mowę za poetą Archiasem, 9, II. Mówią o tem pojednaniu Livius, XLI, 45, 46, 51. Aulus Gellius, XII, 8. Valerius Maximus, IV, 2.
- ↑ Zwał się jak syn, L. Marcyusz Filippus, był konsulem 91 roku, na początku wojny socyalnej. Obacz o nim Cic. Brutus, 47.
