Strona:Rej Figliki 140.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

cibych C4, mogłabych D2, E5, wolałbych D4, iżebych D6, E3, bałbych sie D6, cóżbych D7b, umiałbych E10, życzyłcibych E3d, rzadko bym: radabym B2, jeślibym D7b, czymbym E5, kiedybym E5, doszedłbym E7b, radbym E9; w drugiej osobie zwykle byś, ale i ażby A4 = ażbyś; w os. I-ej l. m. mielibychmy D5b. Od innych czasowników bardzo są częste u Reja postaci aorystu t. j. czasu przeszłego niezłożonego w 3-ej os. l. p. i m. w formie czasu teraźn. i przyszłego, np. król sie potym umyje A3, pan obaczy i rzecze A3b, jeden... trefi sie A4, jeden rzecze z gromady A5, pan... zedrgnie sie C6, rzecze tamże, przyjdzie, pocznie, skoczy E, przybieży E2, (por. art. A. A. Kryńskiego „O aoryście w języku polskim“ w t. II. „Prac filologicznych“ str. 264—275).
W zakończeniu I-ej os. L. m. niekiedy m zam. my: możem B6b, będziem A7b, zmówiem E8; zam. dzisiejszego bośmy — bochmy B6, z sobąmechmy E8b = z sobąśmy. Częste przestawienia: mógłciem = mogłem ci, musiałciem= musiałemci B7. Liczba podwójna: ułapiwa D3b, napijewa sie E5, jedźwa D3b, rozbijwa D3b.
Postaci czasu zaprzeszłego dość częste, np. jeden sie był ożenił E2b, co sie był ożenił E5b, ułapił był A4b.
Tryb rozkazujący z dawniejszą końcówką i używa się jeszcze u Reja obok nowszych bez i: nie bździ B6, ciągniż B6b = ciągnijże, dmuchni A6, idziż D6b, przyjdzi D6b, jedno sie nie leni B6 — nie leń się, weźmi B3 = weź, weźmicie D4b = weźmijcie, weźcie, zagnieci A5b = zagnieć. Dla 3-ej os. l. p. trybu rozk. używa się druga: ten pocałuj tego C6, przyjdź Twoje królestwo, bądź Twoja wola D6b.
Postaci słów na: awać, ować, awam, owam, odpowiadające dzisiejszym na: ywać, aję, ywam: zeznawa, przestawa, A2b, wygrawa, stawa A4, przysłuchawałem sie Ab, przedawając B4b, pomuskając A3, oddawacie C3, naddawam, przydawam E3b, przestawam, dawam D2; odprawuje, zaprawuje C8, ukazował A3b, C5b, A4 (2 r.), rozkazował B6b, rozpisował Ab, przykazował, obiecował C5, E4b, E7b, przyłamował Ab, wyskakować D4b, zakazował E7b.