formie i pierwotnej sile. Dość najprostszego zestawienia, aby tego dowieść. Księgi obrzędów domowych dostarczają nam tutaj potrzebnego materyału.
§. 1. Pierwsze strzyżenie włosów jest trzecią z rzędu uroczystością wykonywaną nad dzieckiem.
Księgi obrzędów różnią się między sobą co do czasu, w którym te postrzyżyny należy obchodzić. Najwcześniejszy termin jest rok jeden po urodzeniu, także lat trzy, najpóźniejszy lat siedem[1]. Zależało to od zwyczaju przyjętego w rodzie a także i od kasty, do której dziecko należało. Jedna z ksiąg obrzędowych zaznacza to, mówiąc: Obrząd strzyżenia ma się odbyć w roku po urodzeniu, albo we trzy, w pięć jeśli to wojownik, siedem jeżeli rolnik[2] Bywało jednakże i tak że odkładano je aż do chwili oddania chłopca do nauczyciela na naukę świętych ksiąg Vedas, wówczas obchodzono je w lat ośm a nawet jedenaście i dwanaście[3].
Brak jednostajności musi tu każdego uderzyć, z największem prawdopodobieństwem można przyjąć rok trzeci za powszechny, księgi obrzędów najczęściej go wspominają. Sam rytuał jest długi i zawiły, są nawet przepisy, co ma kto przy nim myśleć. Przygotowania do owych pierwszych postrzyżyn są następujące. Przed domem niecą ogień, obok niego od południa kładą dwadzieścia jeden zdziebeł trawy Darbha, naczynie metalowe z ciepłą wodą i nóż miedziany[4] i to, jak się zdaje, tak gładki, aby się w nim można przejrzeć. Następnie od północy naczynie z nawozem byka; od wschodu wreszcie naczynie z ryżem i jęczmieniem. Po ukończeniu tych przygotowań siada dopiero matka na owych źdźbłach trawy, chłopiec zaś w nowem odzieniu sadowi się jej na kolanach. Teraz zaczyna się właściwy obrzęd. Od strony zachodniej przystępuje ojciec, kropi głowę dziecka wodą, przy czem zwraca się do noża mówiąc: jesteś przednim kłem Visznu. Kładzie następnie we włosy po trzy kłosy rośliny Kuça, według innych po siedm, z prawej
- ↑ Pâraskara, Indische Hausregeln herausgegeben von A. F. Stenzler. Leipzig 1878, str. 38. — Açvalâyana, Indische Hausregeln herausgegeben von A. F. Stenzler. Leipzig 1865 str. 41. — Das Gobhilagrhyasūtra herausgegeben v. Dr. F. Knauer. Dorpat 1886, str. 88.
- ↑ Das Çâūkhâyanagrihyam herausgegeben v. Oldenberg, Webers Indische Studien XV Bd. Leipzig 1878 str. 46.
- ↑ Açvalâyana str. 41, § 1.
- ↑ Gobhilagrhyasūtra 181, 17. — Çâūkhâyanagrihyam 46, 28.
