rażały wyzwolenie się stopniowe z pod władzy ojca, uzyskanie co raz większej samodzielności.
Takie przypuszczenie jest jeszcze dosyć blizkie, nie powiem może, prawdy, ale uzasadnionego prawdopodobieństwa. Wolę też tak wyjść z trudności, niż przyjąć n.p. wraz z Kernem, że przy postrzyżynach nie chodziło o przycięcie włosów, lecz o ich rozpuszczenie[1], coś tak, jak się to praktykuje do dziś dnia w Indyach u chłopców, którzy idą na naukę Wedas[2]. Tekst prawa salickiego usuwa tę hipotezę, mówi on zbyt wyraźnie o obcięciu włosów nie o czem innem.
Obydwie te obrzędowe formy ich strzyżenia pierwsza jako znak poddania się, druga jako ślub religijny ta ostatnia bliższa postrzyżynom, mogły obok siebie istnieć, nie kłócąc się z sobą. Z góry tylko można powiedzieć, że ostatnia posiadała mniej warunków do życia niż pierwsza, może nawet dla tego, że była starszą i że pośrednio przez adopcyą przyczyniła się do wytworzenia tego mniemania, że obcięcie włosów jest poddaniem się pod czyjąś władzę.
Były też inne tego przyczyny.
Za czasów Tacyta istnieli jeszcze bogowie pogańscy, później już ich zabrakło. Wprawdzie chrześcijaństwo nie występowało przeciw starym zwyczajom, podstawiało chętnie swoje obrzędy pod dawniejsze. W tym razie nawet przyszło to łatwo, bo już w Rzymie i Byzantium Kościół przyjął podobny obrzęd pierwszego strzyżenia włosów i zarostu i odniósł go nie do pogańskich bogów, ale do Boga chrześcijańskiego. W każdym jednak razie nie było to już to samo, brakowało szczególniej dawnego boga wojny. Tak mogło być z samym ślubem religijnym, znikł on najwcześniej. Więcej niż on sam obchodzą mnie losy tak blizko z nim spokrewnionych, związanych postrzyżyn.
Bez kwestyi przeżyły go one dosyć długo. Za czasów powstawania prawa salickiego pierwsze a bezwątpienia i drugie był jeszcze w całej sile, obchodzono je tak samo jak za czasów pogańskich, później może wystąpił silniej ich charakter prawny ze szkodą obrzędowowego. Oto wszystko, co się o nich da powiedzieć. Obcięcie włosów jako znak hańbiący przetrwało natomiast dłużej, nie ogranicza się do starszej epoki frankońskiej. Są nawet dane, które każą przypuszczać, że pod wpływem tego symbolu mogły ustąpić same postrzyżyny a przynajmniej, że się mogło zatracić pierwotne ich pojęcie. Już w VIII w. zaczęły się one asymilować z tonsurą duchowną, a więc z poddaniem się.
