Co mu się zresztą zupełnie udaje, dziecko bowiem jest bardzo pobożne i bogobojne[1]. Przypominam też, że kiedy Alaryk król Gotów adoptował króla Franków Chlodwiga, jedna z kronik ówczesnych mówi o nim, że stał się patrinus, dosłownie ojcem chrzestnym, druga zaś, że został pater adoptivus, a więc ojcem przybranym frankońskiego władcy[2]. Przykładem również takiej adopcyi jest bardzo znany następujący fakt. Karol, zwany Młotem, posyła swego syna Pipina do Luitpranda, króla Longobardów, aby wedle zwyczaju iuxta morem, jak mówi tekst łaciński, obciął włosy młodemu księciu, co ten i uczynił a wskutek tego stał się jego przybranym ojcem, następnie obdarzył szczodrze i odesłał do domu[3]. We wszystkich tych wypadkach postrzyżyny mają znaczenie adopcyi pozornej lub rzeczywistej. W pierwszym usynowionym jest małoletni, w trzech innych przytoczonych przeze mnie sami pełnoletni, gdyż i Pipin nie był już wtedy wcale dzieckiem[4]. Otóż strzyżenie włosów czy brody w tem znaczeniu jest w gruncie rzeczy tylko zużytkowaniem i dalszem rozwinięciem samego obrzędu podwójnych postrzyżyn. Czy można twierdzić n.p. o adopcyi dokonanej przez biskupa Inocentego, że pochodzi od pierwszych? Zdaje mi się, że tak. Dla adopcyi małoletnich punktem wyjścia jest jak mówiłem to, że pierwotnie ojciec obcinał dziecku włosy. A więc jeśli kto inny go zastępował, wchodził tem samem w jego prawa, lub przynajmniej w jakiś stosunek pokrewieństwa, to już zależało od zwyczaju i od umowy. Okoliczność, że tu idzie o dziecko, zdaje się wskazywać bliższy o bezpośredniejszy związek tej adopcyi z pierwszemi postrzyżynami. Biskup przez obcięcie włosów stał się przybranym ojcem chłopca, którego mu odstąpił jego własny rodzony ojciec. Takie jest najprostsze wyjaśnienie tego faktu. Inne formy adopcyi dla tego właśnie, że się praktykowały między dorosłymi, zdają się znowu łączyć nieco bliżej z obcięciem zarostu, choć nie jest to już tak bardzo pewnem i jasnem. Najprędzej może się to odnosić do adop-
- ↑ Greg. Tur. X 8 p. 415. Scriptores. Si de filiis tuis unum accipio (episcopus Innocentius) quem clericum factum in solatio meo reteneam, faciam quae praecaris. Ad ille (Comes Eulalius) transmisit puerum Johannem nomine recepitque res suas. Suscepto quoque Innocentius episcopus puero, totundit comam capitis eius deditque eum archidiaconum ecclesiae suae.
- ↑ J. Grimm l. c. str. 146.
- ↑ Paulus diaconus Mon. Germ. historica Scriptores 1878. 738, 53. Circa haec tempora Carolus princeps Francorum Pipinum suum filium ad Luitprandum direxit, ut eius iuxta morem capillum susciperet; qui eius caesariem incidens ei pater effectus est multisque eum ditatum muneribus genitori remisit.
- ↑ Scriptores. Fredegarii Chronicon, Rok 740, 24.
