Strona:Postrzyżyny u Słowian i Germanów 031.jpg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
[352]23
POSTRZYŻYNY U SŁOWIAN I GERMANÓW.

czy na Rusi oba te obrzędy łączyły się z sobą. Są ślady innej uroczystości t. z. imienin. Kronikarze z XII wieku rozróżniają prawie zawsze między imieniem ze chrztu n.p. Teodor, Dymitr, a imieniem pogańskiem, książęcem n. p. Włodzimierz, Mścisław[1]. Raz nawet wspomina rocznikarz, ze po urodzeniu młodego księcia były „imieniny“, któreby można z pewnem prawdopodobieństwem odnieść do jakiejś uroczystości przy nadaniu owego książęcego pogańskiego imienia[2]. Okoliczność, że w niektórych stronach Polski i Czech rodzice trzymają imię dziecka w tajemnicy z obławy, aby się o niem nie dowiedziały złe duchy i znając nie rzuciły uroku, świadczy także o związku imienia z pogaństwem[3]. Świadczy również i to, że na Mazurach nadają je zaraz po urodzeniu, nie czekając chrztu[4]. Podobnie i w Wielkorosyi zaraz po przyjściu na świat niemowlęcia wołają na niego rodzice różnemi imionami i to mu zostawiają, na które samo da jakiś znak, obróci główkę n.p. lub otworzy oczy[5]. Wszystko to skłania do przypuszczenia, że razem z postrzyżynami jak w Polsce, lub bez nich jak zdaje się na Rusi, obchodzono jakąć inną uroczystość, związaną z wyborem i nadaniem imienia. O nadaniu oręża i postrzyżynach zarostu u Słowian, jak już mówiłem, nie bezpośrednio nie wiemy.
Krótki ten przegląd stwierdza raz jeszcze, że postrzyżyny należały do tej grupy obrzędów, które się odbywały we wczesnem dzieciństwie, co się zgadza z założeniem tej rozprawy.

II.

Łatwo bardzo udowodnić, że Germanowie znali postrzyżyny. Sam ten fakt jednak nie wystarcza. Należy pójść dalej i zapytać, kiedy je obchodzono i jakie miały znaczenie? Otóż na te pytania trudniej odpowiedzieć.

  1. Полное собраніе русскихъ лѣтописей. Ст.-Петербургъ, t. II, 1843, str. 141, 143, 324.
  2. l. c. str. 141 pod rokiem 1191. У великого князя Всеволода родися сынъ до заутреня свѣтого Дмитреѣа дне и нменины же тогда бяхухь.
  3. František Bartoš l. c. str. 5. — Toeppen, Wierzenia mazurskie, str. 760. — Wisła t. VI 1892.
  4. l. c. Toeppen, str. 759.
  5. Барсовъ, Обряды — при рожденін и крещеніи дѣтей на рѣкѣ Орели, str. 76. Труды этнографическаго отдѣла общества любителей естествознанія, антропологіи и зтнографіи 1877.