Strona:PL Poezye Adama Mickiewicza. T. 1. (1899) 073.jpg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

cznem warszawskiem. Redaktor, Franciszek Grzymała, pochlebne dla poety wyrzekł zdanie: przyznaje mu talent, nie skąpi dlań wyśmienitych przestróg o potrzebie pracowitości, o strzeżeniu się miłości własnej, o posłuszeństwie dla krytyki i t. p. Co się tyczy zalet i wad dzieła pod względem sztuki, Franciszek Grzymała, z powołania publicysta i statysta, nie śmie wdawać się w rozprawy literackie, i nie wiedząc sam, czy mu poezye moje podobać się mają lub nie? pyta się o to uczonych warszawskich, wyglądając od nich poważnej urzędowej recenzyi. Ukazywały się następnie krótkie ogłoszenia lub uwagi w innych pismach: aż nakoniec zjawił się wyglądany od Franciszka Grzymały krytyk w osobie Franciszka Salezego Dmochowskiego.
Redaktor Biblioteki Polskiej przyznaje również autorowi poezyj talent, z równą hojnością udziela mu rad ogólnych, moralno-literackich. Nieszczęściem, z ogólnej uwagi trudno jest artyście korzystać. Malarzowi np., wystawiającemu swój obraz pod krytykę, niewiele usłużą goście, chociaż z miną znawców ciągle powtarzać będą, iż należy pracować, należy się uczyć rysunku, wydoskonalać koloryt i t. p. Były wszakże i szczegółowe zarzuty: oskarżono mnie głównie o psucie stylu polskiego wprowadzeniem prowincyonalizmów i wyrazów obcych. Wyznaję, że nie tylko nie strzegę się prowincyonalizmów, ale może umyślnie ich używam. Prosiłbym zwrócić uwagę na różne rodzaje poezyi, w dziełach moich zawarte, i każdego styl podług innych sądzić prawideł.

W balladach, w pieśniach i w ogólności we wszelkich poezyach, na gminnem podaniu opartych i szczególny charakter miejscowy noszących, wielcy poeci starożytni i nowocześni używali i używają prowincyonalizmów, to jest wyrazów i wyrażeń, od ogólnie przyjętego książkowego stylu różniących się. Że pominę dawne greckie dyalekty, dość rzucić okiem na dzieła Burnsa[1], Herdera[2], Goethego,

  1. Robert Burns, znakomity liryk szkocki, ur. 1759, zm. 1796 r.
  2. Jan Gotfryd Herder, według Mickiewicza jeden z najznakomitszych ludzi, jakich Niemcy wydały, entuzyastyczny wielbiciel pieśni ludowych, krytyk i poeta niemiecki, ur. 1744 † 1803 r.