Strona:PL Poezye Adama Mickiewicza. T. 1. (1899) 063.jpg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

niż gdzieindziej. Lud, mający już udział w życiu politycznem, już w wyprawach wojennych niemal ciągłych, lubił pienia rycerskie, ożywione uczuciem narodowem i do miejscowych okoliczności stosowane. Dukowie możni i panujący feudataryusze w poezyi bardów dzieje przodków swoich znajdowali. Dlatego w Anglii dłużej niż u innych narodów kształcona była poezya gminna, a Szkocya zachowała ją do ostatnich czasów. W takim stanie i usposobieniu ludów Wielkiej Brytanii, poeci ówcześni, stosując się do opinii i potrzeby powszechnej, pienia narodowe powtarzali i kształcili. Na ten sposób utworzyła się szkoła Chaucera[1] i nie innym duchem tchną takoż dzieła dramatyczne, wpływające następnie na charakter narodowy. Szekspir[2] wielki, słusznie nazwany dzieckiem uczucia i wyobraźni, kształcony jedynie na wzorach narodowych, zostawił w dziełach swoich dobitną cechę geniuszu indywidualnego i wiekowego usposobienia. Znawca głęboki serca ludzkiego, malował w śmiałych i prawdziwych rysach naturę człowieka, w nowo utworzonym rodzaju poezyi dramatycznej, którego głównym jest charakterem walka namiętności z powinnością, jedno z wyobrażeń świata romantycznego. Mniej szczęśliwym był Szekspir w traktowaniu przedmiotów z dziejów greckich i rzymskich; bo dla mało upowszechnionej wtedy znajomości historyi i literatury, niepodobna było trafiać doskonale w charakter i w ducha dwóch starożytnych narodów. Szekspir, znając człowieka, nie znał Greka, Rzymianina, ani Anglika. — Tymczasem zaprowadził się w Anglii polor towarzyski. Na dwór Saint James przeniosła się etykieta wersalska, a z nią smak francuski. Szkoła więc Chaucera i Szekspira ustępować musiała przed rozumującym Pope[3], wymuskanym Addisonem[4] i dowcipnym Swiftem[5]. Naśladowcy tych znamienitych pisarzy, coraz gorsi, zrządzili upadek poezyi angielskiej, z którego ledwo dźwignęła się w wieku dzisiejszym za zjawieniem się dwóch geniuszów: Walter Scotta[6] i Byrona[7]. Pierwszy poświęcił swój

  1. Chaucer (wym. Czoser) żył w wieku XIV-tym.
  2. Szekspir (Shakespeare), największy autor dramatyczny angielski, ur. 1564, zm. 1616 r.
  3. Aleksander Pope, ur. 1688 zm. 1744 r.
  4. Józef Addison, ur. 1672 zm. 1719.
  5. Jonatan Swift, autor »Podróży Guliwera«, ur. 1667 zm. 1745.
  6. Walter Scott, ur. 1771, zm. 1832 r.
  7. Jerzy lord Byron, ur. 1778, zm. 1824 r.