Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.4 348.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

stwa Wittembergskiego, D. został 1812 profesorem dogmatyki, apologetyki i eneyklopedji teologicznej. W tych czasach napisał I), dwie rozprawy: Obsenata guaedam ad illustrandam Justini M. de regno millenario sententiam, 1814; i o pokncie w dawnym Kościele, Dissert. hist.—theologica originem et vicissitudinem exomologeseos in Ecclesia cath. ex documentis eccle• siasticis illustrans, 1815. Ostatnia ta praca, zawierająca niektóre zdania, na jakie niebardzo godzić się można, zaskarżoną została do .Rzymu; żadnej jednak z tego powodu D. przykrości nie miał. Po śmierci króla Fryderyka uniwersytet w Ellwangen został 1817 zniesiony i, jako katolicki fakultet teologiczny, wcielony do uniwersytetu tybingskiego. Wówczas D., wraz Gratz’em i Herbst’em, przeniesieni zostali do Tybingi; tam, z wyżej wspomnianymi i nowym kollegą Hirscher’em, założył D. r. 1819: Tybingski Kwartalnik teologiczny (Theologische Quartalscbrift),w którym umieścił wiele swych artykułów, odznaczających się jasnością i zwięzłością. Nadto, 1819 wydał: Kurze Einleitung in das Studium der Theologie, mit Eucksicht auf den wissenschaftlichen Standpunkt u. das katholische System. R. 1821 był zamiar przedstawienia go na pierwszego biskupa w Rottenburgu; nie przedstawiono go jednak, już to ze względu na wyżej wspomniane jego pisemko, już też oddając pierwszeństwo ks. Keller’owi, ówczesnemu wikarjuszowi apostolskiemu. Zachowano dlań jednak pierwsze miejsce w kapitule, którego dochód obrócono na powiększenie pensji jego profesorskiej i na pensję dla jego pomocnika w nauczycielstwie. Miejsca jednak w kapitule nie zajął nigdy. Za urzędowy do tego powód podawano konieczność jego pobytu przy szkole tybingskiej. R. 1832 wydal wielkiej wartości krytycznej pracę o konstytucjach i kanonach apostolskich (Neue Untersuchungen iiber die Constit. und Canones d. Apostel), a w kilka lat potćm znakomitą swoją Apologetykę (Christliche Apologetik, Mainz 1838—1847, 3 t.). U wielu wówczas uczonych niemieckich prawowierny duch katolicki ustąpił miejsca filozofizmowi racjonalistowskiemu, Drey jednak wiernie stał przy Kościele i wierze świętej. Po 40 latach zaszczytnej pracy nauczycielskiej, został 184 6 emerytem, pracując jednak ciągle dla Eneyklopedji teol. Wetzera i Welte’go i dla Kwartalnika tybingskiego. D. 15 Cz. 1851 obchodził swój jubileusz kapłański. Um. 19 Lut. 1853. Ob. Theolog. Qtiartalschr., TUbing. 1853 s. 347. (He/de).
Droga krzyżowa, czyli Via Orucis, jest to droga bolesna, którą Pan Jezus przechodził z krzyżem, od domu Piłata aż na Kalwarję; ale tu mowa o nabożeństwie na tę pamiątkę, znanśm pod imieniem Drogi krzyżowej. Sięga ono początków Kościoła: słuszne jest przypuszczenie w tem liturgistów, że nawet Najśw. Panna, Apostołowie, uczniowie i święte niewiasty, zwiedzając z pobożności miejsca Krwią Pańską zbroczone, już odbywali drogę krzyżową. Za ich przykładem pielgrzymi w Jeruzalem podobnież odbywali drogę krzyżową, co widząc Papieże, nadawali liczne odpusty za takie pielgrzymki, a które Klemens X (11 Lip. 1670 r.) potwierdził. Gdy miejsca święte wpadły w ręce niewiernych i gdy pielgrzymki do Jerozolimy dla wielu są niemożliwe, Kościół troskliwy pozwolił przedstawiać w obrazach miejsca, któro poświęcił Pan Jezus obecnością swoją, i nawiedzającym te znaki symboliczne nadał też same odpusty, jakich dostępowano pielgrzymką do ziemi św. W Jeruzalem 14 jest stacji, czyli przestanków, na których zatrzymują się wierni, to też w kościołach, gdzie wprowadzone to nabożeństwo, powinno je zastępować